ΚΑΤΑΝΥΚΤΙΚΟΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ Δ΄ ΚΥΡΙΑΚΗΣ ΝΗΣΤΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΛΥΜΝΟ ΚΑΙ Η ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ π.ΕΦΡΑΙΜ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΥ
Την Κυριακή 26/3/2017, τελέστηκε στον Ιερό Ναό Παναγίας Ευαγγελίστριας Καλύμνου, ο Κατανυκτικός Εσπερινός της Δ΄ Κυριακής των Νηστειών, στον οποίο χοροστάτησε ο Θεοφ. Επίσκοπος Στρατονικείας κ. Στέφανος, παρουσία του Ιερού Κλήρου και πλήθους πιστών.
Κατά τον Εσπερινό ομίλησε ο πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως Σισανίου και Σιατίστης π. Εφραίμ Τριανταφυλλόπουλος.
Προσκεκλημένος τῆς Μητροπόλεως ὁ Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σισανίου καὶ Σιατίστης π. Ἐφραίμ Τριανταφυλλόπουλος.
Ὁ π. Ἐφραὶμ ἀνέλυσε τὴν εὐαγγελικὴ περικοπὴ τῆς ἡμέρας ἀπὸ τὸ 9ο κεφάλαιο τοῦ εὐαγγελιστοῦ Μάρκου, τὸ ὁποῖο μᾶς πληροφορεῖ γιὰ τὴν θεραπεία τοῦ δαιμονισμένου παιδιοῦ, γιὰ τὸ ὁποῖο παρακαλοῦσε ὁ πατέρας του γονυπετῶν τὸν Χριστό.
Καταρχὴν ὁ ὁμιλητὴς ἀνέλυσε τὸ "γονυπετῶν" μιλώντας γιὰ τὶς γονυκλισίες καὶ τὴ θεολογική τους σημασία καὶ τὴ μεγάλη πνευματικὴ ἐνδυνάμωση ποὺ χαρίζουν στὸν πιστό. Ἔψεξε ἐπίσης τὴν ἐσχάτως ἐμφανισθεῖσα "μόδα" τῶν πιστῶν νὰ ἐπισκέπτονται τὰ γυμναστήρια, ἀντὶ νὰ κάνουν - ὅσοι ἔχουν τὴν ὑγεία τους - πολλὲς μετάνοιες, ὅπως παρώτρυνε καὶ ὁ ἅγιος Παϊσιος ὁ ἁγιορείτης. Θεώρησε ὅτι στὸ βάθος αὐτῆς τῆς τάσης ὑπάρχει ναρκισσισμός, φιλαυτία καὶ φιλαρέσκεια.
Ἀκολούθως διέκρινε τὸν δαιμονισμό ἀπὸ τὴν ἐπιληψία καὶ τὴν ψυχασθένεια, μὲ βάση κείμενα τῶν Πατέρων, ἰδίως τοῦ ἁγίου Νεκταρίου. Ὁ ἅγιος Νεκτάριος, ἐνῶ ὁ ἴδιος εἶχε ὁράσεις δαιμόνων - κάποτε μάλιστα ἀντιπάλαισε πρὸς ἕναν ὁ ὁποῖος τοῦ ἐπετίθετο μὲ τὴν μορφὴ ἁρπακτικοῦ πτηνοῦ - καὶ ἄλλοτε θεράπευσε ὁ ἴδιος πάλι δαιμονισμένο καὶ μάλιστα διέγνωσε ὅτι ἐπρόκειτο περὶ δαιμονίου "μαντικοῦ" (πνεύματος πύθωνος), στὴν περίπτωση μιᾶς μοναχῆς ἡ ὁποία τοῦ παρεπονεῖτο ὅτι εἶχε δαιμόνιο, ἦταν ἁπόλυτος: ἡ ἀσθένειά σου εἶναι σωματική, ὀνομάζεται "ὑστερία", νὰ πάρεις φάρμακα γιὰ ὑστερικὲς γυναῖκες καὶ σὺν τῶ χρόνω θὰ βρεῖς τὴν ἡρεμία σου. Δὲν εἶναι ἀσθένεια τῆς ψυχῆς καθ' ἑαυτὴν αὐτὸ ποὺ ἔχεις. Εἶναι ἀσθένεια τοῦ σώματος καί, κατ' ἀντανάκλασιν ἢ κατὰ "συμπάθεια" πρὸς τὸ σῶμα πάσχει καὶ ἡ ψυχή σου. Ἐκμεταλλεύεται ὁ Πονηρὸς τὴν ἐλαττωματικὴ σωματική σου κατάσταση καὶ σοῦ βάζει περισσότερους λογισμούς κακούς τώρα. Δὲν εἶναι μέσα σου, δὲν κατοικεῖ ὑποστατικῶς στὴν καρδιά σου ὅπως στοὺς δαιμονισμένους, ἀλλὰ ἔξωθεν σὲ πειράζει. Ἡ γνωμάτευση τοῦ Ἁγίου εἶναι καὶ ἀπὸ πλευρᾶς ψυχιατρικῆς καὶ ἀπὸ πλευρᾶς πνευματικῆς ἄψογη.
Τὸν θαυμάζει καὶ ὁ γέρων Ἰωσὴφ ὁ σπηλαιώτης, ὁ ὁποῖος λέει ὅτι δὲν εἰσακούεται πιὰ ἀπὸ τὸν Θεό, ὥστε μὲ μόνη τὴν προσευχὴ νὰ θεραπεύει ὅπως παλιά. Τὸ κάνει ὁ Θεὸς γιὰ νὰ τὸν ταπεινώσει καὶ νὰ μάθει τοὺς γιατροὺς καὶ τὰ φάρμακα, ὅπως ὁ ἅγιος Νεκτάριος, "ἕνας τόσον μεγάλος ἅγιος!" λέει.
Ὁ γέρων Ἰάκωβος ὁ Τσαλίκης πάλι, ἔλεγε βλέποντας κάποιον μὲ τέτοιοιυ εἴδους προβλήματα: "ἐσὺ θὲς διάβασμα, ὁ ἄλλος θέλει γιατρό"!
Καὶ συμπέρανε ὁ ὁμιλητής: ἄλλα τοῦ παπᾶ, ἄλλα τοῦ γιατροῦ, οὔτε ὅλα τοῦ παπᾶ, ούτε ὅλα τοῦ γιατροῦ. Εἶναι καὶ κάποια ποὺ χρειάζονται τὴ συνεργασία καὶ τῶν δύο.
Ἀνέλυσε ἐπίσης τὴν φράση «γενεὰ ἄπιστος τοῦ Χριστοῦ» καὶ εἶπε ὅτι ἀναφερόταν στὴν ἀνώριμη πίστη τῶν Μαθητῶν καὶ στὴν συμφεροντολογικὴ πίστη τοῦ γονέα ποὺ πλησίασε καὶ φώναξε τὸ Χριστό, μὲ ὑποσυνείδητο πόθο νὰ λάβει αὐτὸ ποὺ ἐπιθυμοῦσε: νὰ γίνει καλὰ τὸ παιδί του.
Μίλησε στὸ «ἀνέξομαι ὑμῶν» γιὰ τὴν ἀπεριόριστη ἀνοχὴ τοῦ Χριστοῦ πρὸς τὸν Ἄνθρωπο καὶ τὴν μακροθυμία Του.
Ἀνέλυσε τὴ συμβολικὴ σημασία «τοῦ πυρὸς καὶ τοῦ ὕδατος», λέγοντας ὅτι σύμφωνα μὲ τοὺς Πατέρες τὸ "πῦρ" συμβολίζει τὴν καυστικὴ ἐνέργεια τοῦ φθόνου καὶ τῆς σάρκας στὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα τοῦ πιστοῦ, ἐνῶ τὸ "ὕδωρ" τὴν βύθιση στὴν ἀπελπισία. Εἶπε ἐπίσης ὅτι μὲ τὴν προαίρεσή του κάποιος μπορεῖ νὰ γίνει "κωφὸς καὶ ἄλαλος" ὅταν ὑπακούει στὰ πάθη του. Τότε χαλάει ἡ ἀκοὴ καὶ ἡ ὅραση τοῦ νοῦ του, διότι σύμφωνα μὲ τοὺς ἀρχαίους "νοῦς ὁρᾶ καὶ νοῦς ἀκούει".
Παρότρυνε ἐπίσης τοὺς πιστοὺς νὰ ζητοῦν ἀδιάλειπτα δύναμη ἀπὸ τὸ Χριστό.
Ἀνέλυσε κατόπιν τὸ κράξας ὡς κραυγὴ προσευχῆς ποὺ συνοδεύεται ἀπὸ δάκρυα. Στὸ πιστεύω Κύριε ἀντιστοίχισε τὸ δογματικὸ μέρος τῆς εὐχῆς "ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ", ἐνῶ στὸ βοήθει μου τῆ ἀπιστία ἀντιστοίχισε τὸ ἱκετευτικὸ μέρος τῆς εὐχῆς, "ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ".
Ἀναφέρθηκε κατόπιν στὴν προφορική, νοερά, καρδιακὴ προσευχή, τὴ σχέση της, τὴν ἐναλλαγὴ καὶ τὴν τροφοδοσία της ἀπὸ τὶς Ἀκολουθίες καὶ τόνισε τὴν ὑποχρέωση τῶν πιστῶν νὰ συχνάζουν στὶς ἀκολουθίες γιὰ νὰ τροφοδοτοῦνται. "Ἐδῶ εἶναι ὁ φυσικός σας χῶρος" τόνισε.
Συνέδεσε τὴν προσευχὴ καὶ τὴ νηστεία μὲ τὴν αἴσθηση χρεωκοπίας, ἀποτυχίας καὶ ἀκαταλληλότητας ποὺ γεμίζουν τὸν Ἄνθρωπο καὶ τὸν "ἀσφαλίζουν" πνευματικά, μέχρις ὅτου γίνει "τελώνης" καὶ "μετανοημένος ἄσωτος".
Τόνισε τὴν ἀνάγκη νὰ καθαριστεῖ τὸ "ὀπτικὸν" τῆς ψυχῆς μας μὲ ὅλα ὅσα προαναφέρθηκαν, μέχρις ὅτου ὁ Ἄνθρωπος, μὲ τὴ βοήθεια τοῦ μεγάλου Καλλιτέχνη καὶ Συντηρητῆ εἰκόνων Θεοῦ (τῶν ἀνθρώπων), τοῦ Χριστοῦ, ἀποκαλυφθεῖ τὸ πρωτόκτιστον κάλλος μας καὶ συγγενέψουμε κατὰ τὸ φρόνημα μὲ τοὺς ἁγίους τῶν εἰκονισμάτων μας.
Εὐχήθηκε – τέλος – «καλὸ ὑπόλοιπο Σαρακοστῆς καὶ καλὴν Ἀνάσταση», ἐνθαρρύνοντας τοὺς πιστοὺς νὰ ἐπικαλοῦνται συνεχῶς τὸ Χριστό, καί, μὲ ἐμπιστοσύνη νὰ Τοῦ ἀναθέτουν ὅλα τους τὰ προβλήματα. Τοὺς ὑπενθύμισε μάλιστα τοὺς στίχους τοῦ λαϊκοῦ ἄσματος "ἕνας Χριστὸς τῆς γειτονιᾶς ποὺ ξέρει τὶ θὰ πεῖ χιονιᾶς", ὅπως καὶ τὸν στίχο τοῦ νομπελίστα ποιητῆ μας Γιώργου Σεφέρη "πήραμε τὴ ζωή μας λάθος καὶ ἀλλάξαμε ζωή".
π. Ἐφραίμ Τριανταφυλλόπουλος
Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σισανίου καὶ Σιατίστης
Επιμέλεια: Γεώργιος Ι. Χρυσούλης, Γραμματέας Ιεράς Μητροπόλεως
Φωτογραφίες: π.Κ.Σμαλιός