Το τελευταίο Σάββατο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, η Εκκλησία μας γιορτάζει την Ανάσταση του Λαζάρου.

Ο Λάζαρος ήταν φίλος του Χριστού και οι αδελφές του Μάρθα και Μαρία τον φιλοξένησαν πολλές φορές (Λουκ.ι΄, 38-40, Ιωαν.ιβ΄, 1-3) στη Βηθανία κοντά στα Ιεροσόλυμα.

Λίγες μέρες πρό του Πάθους του Κυρίου ασθένησε ο Λάζαρος και οι αδελφές του ενημέρωσαν σχετικά τον Ιησού, που τότε ήταν στη Γαλιλαία, να τον επισκεφθεί.

Μετά από τέσσερις μέρες ο Ιησούς φτάνει στη Βηθανία. Στο μεταξύ ο Λάζαρος είχε πεθάνει. «Κύριε», Του είπε η Μάρθα, «αν ήσουν εδώ, ο αδελφός μου δεν θα πέθαινε». Ο Ιησούς της απάντησε ότι ο αδελφός της θα Αναστηθεί: «Εγώ ειμί η Ανάστασις και η Ζωή», της είπε. «Αυτός που πιστεύει σε μένα θα ζήσει αιώνια».

Ο Ιησούς αφού προσευχήθηκε, τον ανάστησε λέγοντας «Λάζαρε, δεύρο έξω». Ο Λάζαρος αμέσως σηκώθηκε, βγήκε έξω από το μνήμα του με δεμένα τα πόδια και τα χέρια, και το πρόσωπό του περιτυλιγμένο με το «σουδάριο» (Ιωάννης 11:44). Το θαύμα αυτό του Ιησού έγινε η αιτία να πιστέψουν πολλοί από τους Ιουδαίους.

Η αρχαία παράδοση λέγει ότι τότε ο Λάζαρος ήταν 30 χρονών και έζησε άλλα 30 χρόνια. Τελείωσε τον επίγειο βίο του στην Κύπρο το έτος 63 μ.Χ. και ο τάφος του στην πόλη των Κιτιέων έγραφε: «Λάζαρος ο τετραήμερος και φίλος του Χριστού».

Το έτος 890 μ.Χ. μεταφέρθηκε το ιερό λείψανό του στην Κωνσταντινούπολη από τον αυτοκράτορα Λέοντα το σοφό.

Ο φόβος και ο τρόμος για όσα γνώρισε στον άλλο κόσμο άφησαν τόσο βαθιά σημάδια στην ψυχή του Λάζαρου που, όπως λέει η παράδοση, μετά την Ανάστασή του, δε γέλασε παρά μόνο μια φορά. Είδε κάποιον χωρικό στο παζάρι να κλέβει μια στάμνα και να φεύγει κρυφά. «Για ιδές τον πώς φεύγει με το κλεμμένο σταμνί. Ξεχνάει ότι κι αυτός είναι ένα κομμάτι χώμα, όπως και το σταμνί. Το ’να χώμα κλέβει τ’ άλλο. Μα δεν είναι να γελούν οι πικραμένοι;», και χαμογέλασε.

«ΤΑ ΛΑΖΑΡΑΚΙΑ» ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ

Στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, για να απεικονίσουν την Ανάσταση του Λάζαρου, να συμβολίσουν δηλαδή τη Νίκη του Χριστού απέναντι στο θάνατο, ζυμώνουν ψωμάκια, ομοιώματα του Λάζαρου, στα οποία δίνουν το σχήμα ανθρώπου και μάλιστα σαβανωμένου, όπως παριστάνεται ο Λάζαρος στη βυζαντινή εικονογραφία. Τα ψωμάκια αυτά λέγονται «λαζαράκια».

Επίσης, την παραμονή της γιορτής, σε πολλά μέρη, τα παιδιά κρατώντας τον «Λάζαρο», γυρίζουν στα σπίτια και τραγουδούν τα «κάλαντα του Λαζάρου», για να διηγηθούν την ιστορία του αναστημένου φίλου του Χριστού και να πουν παινέματα στους νοικοκυραίους.

ΣΤΗ ΛΕΡΟ

"Τα Λαζαράκια" αποτελούν παλαιό έθιμο της Λέρου, με ρίζες από την Μικρά Ασία. Τα παιδιά, με την εικόνα του Λαζάρου γυρνάνε σπίτι – σπίτι ψάλλοντας τα κάλαντα του Λαζάρου, ενώ οι νοικοκυρές ζυμώνουν τα "λαζαράκια".

«Πού ’σαι Λάζαρε, που είναι η φωνή σου
που σε γύρευε η μάνα κι η αδερφή σου.
Ήμουνα στη γη, στη γη βαθιά χωμένος
κι από τους εχθρούς, εχθρούς βαλαντωμένος.

Βάγια, βάγια των βαγιών,
τρώνε ψάρι και κολιό
και την άλλη Κυριακή,
τρώνε το ψητό αρνί».

Επιμέλεια:   Γεώργιος Ι. Χρυσούλης, γραμματεύς Ιεράς Μητροπόλεως

Πηγή: «Ορθόδοξος Συναξαριστής», "Πεμπτουσία", «Σαν σήμερα».