Την Αγία και Μεγάλη Πέμπτη εορτάζουμε τον Ιερό Νιπτήρα, το Μυστικό Δείπνο, την υπερφυά Προσευχή και την Προδοσία.

Τις τέσσερις αυτές πράξεις μας προβάλλει η Αγία μας Εκκλησία, οι οποίες έγιναν η μία μετά την άλλη το ίδιο βράδυ.

Ο Ιησούς σκύβει και πλένει τα πόδια των μαθητών του, ταπεινά σαν δούλος, ψιθυρίζοντας «ουκ ήλθον διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι».

Έπειτα, στο Μυστικό Δείπνο, ο Χριστός συντρώγει με τους μαθητές Του. Εκεί έγινε η παράδοση των φρικτών Μυστηρίων, η προσφορά της Θείας Κοινωνίας στους ανθρώπους. «Τούτο εστί το Σώμα μου το υπέρ υμών διδόμενον· τούτο ποιείτε εις την εμήν ανάμνησιν· ωσαύτως και το ποτήριον μετά το δειπνήσαι λέγων· τούτο το ποτήριον η καινή διαθήκη εν τω αίματί μου, το υπέρ υμών εκχυνόμενον...». Τους λέει ότι θα σταυρωθεί και ότι κάποιος θα τον προδώσει.

Έπειτα ο Ιησούς, μέσα στο σκοτάδι της νύχτας εκείνης, πηγαίνει στο όρος των Ελαιών με τους μαθητές του και προσεύχεται γεμάτος αγωνία. «Πάτερ, ει βούλει παρενεγκείν τούτο το ποτήριον απ᾿ εμού· πλην μη το θέλημά μου, αλλά το σον γινέσθω». Πατέρα, αν θέλεις, απομάκρυνε αυτό το ποτήρι από εμένα. Όμως όχι το θέλημά μου, αλλά το δικό σου να γίνει. Φανερώθηκε τότε σ’ Αυτόν άγγελος από τον ουρανό που τον ενίσχυε. Και επειδή έπεσε σε αγωνία, εντονότερα προσευχόταν. Και έγινε ο ιδρώτας του σαν θρόμβοι αίματος που κατέβαιναν στη γη…

Τέλος, ακολουθεί το γεγονός της προδοσίας από τον Ιούδα. Έχει πολλές προδοσίες να παρουσιάσει η ιστορία, καμία όμως δεν μπορεί να συγκριθεί σε κακότητα και δολιότητα, με εκείνη που διέπραξε ο μαθητής του Ιησού, ο Ιούδας, ο οποίος για τριάκοντα αργύρια, έγινε σύμβολο κακίας, αχαριστίας και διεφθαρμένης ψυχής.

Το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης, σε όλες τις Εκκλησίες, τελείται η Ακολουθία των Παθών, διαβάζονται τα δώδεκα Ευαγγέλια, γίνεται η τελετή της Σταύρωσης του Χριστού και ο στολισμός των Επιταφίων.

Η συγκίνηση της λαϊκής ψυχής για το θείο δράμα κορυφώνεται. Οι καμπάνες κτυπούν πένθιμα. «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου, ο εν ύδασι την γην κρεμάσας…».

Μεγάλη Πέμπτη - Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου Καλύμνου (16-4-2020)

"ΣΗΜΕΡΟΝ ΚΡΕΜΑΤΑΙ ΕΠΙ ΞΥΛΟΥ..." ΜΕ ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΚΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ

Κατά το έθιμο, γυναίκες μαυροφορεμένες διανυκτερεύουν στις Εκκλησιές, ξενυχτούν και μοιρολογούν το Χριστό.

«Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα….».

ΒΙΝΤΕΟ ΑΠΟ ΤΟ "ΜΟΙΡΟΛΟΪ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ" ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΝΟΡΙΤΙΣΣΕΣ ΤΟΥ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΝΑΟΥ "ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ" (2016)

Η εξαιρετική ιερότητα των όσων τελούνται στις λειτουργίες της Μεγάλης Πέμπτης και της Μεγάλης Παρασκευής, προσδίδει ξεχωριστή θεία δύναμη.

Τα πασχαλινά έθιμα της Μεγάλης Πέμπτης

Από το πρωί οι νοικοκυρές καταγίνονται με το ζύμωμα. Ζυμώνουν τυρόπιτες, κουλουράκια, τσουρέκια και τις κουλούρες της Λαμπρής, με διάφορα μυρωδικά και τις στολίζουν με ξηρούς καρπούς και με στολίδια από ζυμάρι. Μαγειρεύουν ντολμαδάκια από αμπελόφυλλα και βάφουν αυγά. Πάσχα δίχως κόκκινα αυγά δε γίνεται. Για αυτό και η Μεγάλη Πέμπτη λέγεται επίσης και «Κόκκινη Πέμπτη».

Τοπικό έθιμο είναι και «οι Λαμπρές». Μικροί και μεγάλοι από όλες τις Ενορίες, κρατώντας σημαίες και λάβαρα, βγαίνουν στις εξοχές και μαζεύουν «λαμπρές», ένα ωραίο αρωματικό λουλούδι χρώματος μώβ, που ανθίζει την συγκεκριμένη εποχή, και το σκορπίζουν στις πλατείες, στους δρόμους. Μοσχοβολάνε οι αυλές των Ναών. Παλαιότερα το έθιμο αυτό πραγματοποιόταν από τα νιόπαντρα ζευγάρια της κάθε ενορίας.

Επιμέλεια:  Γεώργιος Ι. Χρυσούλης, γραμματεύς Ιεράς Μητροπόλεως