ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821
Η Επανάσταση του 1821 άρχισε στις 25 Μαρτίου, όταν ο Παλαιών Πατρών Γερμανός ευλόγησε τα όπλα των αγωνιστών και ύψωσε την επαναστατική σημαία.
Η τουρκική αντίδραση ήταν σφαγές, διωγμοί και βασανιστήρια, έχοντας απώτερο στόχο να κάμψει το ηθικό των Ελλήνων. Έτσι απαγχονίστηκε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε΄.
Πρώτη επαναστάτησε η Πελοπόννησος, και ακολούθησαν Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά, Στερεά Ελλάδα, Θεσσαλία, Μακεδονία.
Τον πρώτο χρόνο ελευθερώθηκε η Καλαμάτα, υψώθηκε το λάβαρο της Επανάστασης, δόθηκαν οι μάχες στο Βαλτέτσι, στην Τρίπολη, στην Αλαμάνα, στο Χάνι της Γραβιάς, στα Βρυσάκια της Εύβοιας, στα Βασιλικά και κάηκε η τουρκική φρεγάτα στην Ερεσό. Τον ίδιο χρόνο έγινε στην Επίδαυρο και η πρώτη Εθνοσυνέλευση.
Το 1822 προσχώρησε στην Επανάσταση η Χίος, η οποία πλήρωσε το τόλμημά της με την ολοκληρωτική καταστροφή της που διέταξε ο Σουλτάνος και εκτέλεσε ο Καρά Αλής. Για τους Χιώτες εκδικήθηκε ο Κανάρης, καίγοντας τη ναυαρχίδα και την υποναυαρχίδα του τουρκικού στόλου, σκοτώνοντας τον Καρά Αλή και 3600 Τούρκους.
Στις 25 Ιουλίου 1822 σημειώθηκε μία ακόμα μεγάλη νίκη των Ελλήνων, όταν ο Κολοκοτρώνης παρέσυρε τη στρατιά των 30.000 ανδρών του Δράμαλη στα Δερβενάκια και τους κατατρόπωσε.
Το 1823 έγινε στο Άστρος, η δεύτερη Εθνοσυνέλευση.
Τον επόμενο χρόνο, το 1824, ο Σουλτάνος ζήτησε τη βοήθεια της Αιγύπτου. Ο τουρκικός και αιγυπτιακός στόλος κατέπνιξαν την Επανάσταση στην Κρήτη, την Κάσο και τα Ψαρά, όπου και έσφαξαν τους περισσότερους κατοίκους του νησιού.
Στις 20 Αυγούστου του 1824 δόθηκε μια από τις μεγαλύτερες ναυμαχίες στον κόλπο του Γέροντα στα Δωδεκάνησα (μεταξύ Λέρου και Καλύμνου).
Τα επόμενα χρόνια (1825-1826), ο Σουλτάνος ανακατέλαβε μέρος της Πελοποννήσου, με τη βοήθεια του Ιμπραήμ. Σημαντικές μάχες ήταν στο Κρεμμύδι (Φεβρουάριος 1825), στη Σφακτηρία (Μάρτιος 1825) και η μάχη στο Μανιάκι (Μάιος 1825), όπου σκοτώθηκε ο Παπαφλέσσας.
Στις 25 Απριλίου 1825 άρχισε η πολιορκία του Μεσολογγίου, η οποία τελείωσε στις 11 Απριλίου του 1826 μετά την ηρωική έξοδο των εξαντλημένων από την πείνα κατοίκων.
Τον ίδιο μήνα, κατά την πολιορκία της Ακρόπολης από τον Κιουταχή, ο Καραϊσκάκης θα χάσει τη ζωή του στο Φάληρο.
Το 1827, μετά τη ναυμαχία στο Ναυαρίνο, όπου μαζί με τους Έλληνες πολέμησαν και οι Μεγάλες Δυνάμεις, άρχισε η σταδιακή αποχώρηση των Τούρκων από την Ελλάδα.
Τον ίδιο χρόνο γίνεται και η τρίτη Εθνοσυνέλευση στην Τροιζήνα, που εκλέγει κυβερνήτη τον Ιωάννη Καποδίστρια.
Η ανεξαρτησία του Ελληνικού Κράτους επισημοποιήθηκε στις 10 Μαρτίου του 1829, με το Πρωτόκολλο του Λονδίνου.
Λίγους μήνες μετά δίνεται η τελευταία μάχη της επανάστασης στην Πέτρα της Βοιωτίας.
Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Εκτός όμως από την Επανάσταση του 1821 η Αγία μας Εκκλησία εορτάζει μία από τις μεγαλύτερες Δεσποτικοθεομητορικές εορτές, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου.
Ο Ευαγγελισμός είναι η αναγγελία της χαρμόσυνης είδησης από τον αρχάγγελο Γαβριήλ προς την Παρθένο Μαρία ότι δια μέσου αυτής θα ενσαρκωθεί ο Υιός του Θεού. Την ανάμνηση αυτής της αναγγελίας η εκκλησία μας την γιορτάζει στις 25 Μαρτίου.
Τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου ο μόνος από τους τέσσερις Ευαγγελιστές που τον περιγράφει είναι ο Ευαγγελιστής Λουκάς (α’ 26 – 38). Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου έγινε έξη μήνες μετά το γεγονός της θαυμαστής σύλληψης του Ιωάννου του Προδρόμου από την γυναίκα του Ζαχαρία την Ελισάβετ.
Ο Θεός απέστειλε τον αρχάγγελο Γαβριήλ στην Παρθένο Μαρία που έμενε στην Ναζαρέτ της Γαλιλαίας, μνηστή του Ιωσήφ, για να την αναγγείλει την θαυμαστή γέννηση του Σωτήρος. Ο Γαβριήλ φανερώθηκε αιφνίδια και απροσδόκητα μέσα στο σπίτι της Παρθένου Μαρίας και είπε τον αγγελικό χαιρετισμό: «Χαίρε, κεχαριτωμένη ο Κύριος μετά σου».
Από την απροσδόκητη αυτή εμφάνιση και τα λόγια του αρχαγγέλου η Παρθένος τρόμαξε, ενώ ταυτόχρονα σκεφτόταν τι εννοούσε με τα λόγια του ο αρχάγγελος. Τότε είπε προς αυτήν ο Γαβριήλ: «Μη φοβού Μαριάμ εύρες γαρ χάριν παρά τω Θεώ. Και ιδού συλλήψει εν γαστρί και τέξει υιόν και καλέσεις το όνομα αυτού Ιησούν».
Η Παρθένος τότε ρώτησε τον Γαβριήλ: «Πως θα γίνει τούτο αφού δεν είμαι ύπανδρη;». Και αποκρίθηκε ο άγγελος ότι το Άγιο Πνεύμα ως νέφος θα την περικαλύψει και θα ενεργήσει αφανώς και μυστηριωδώς την σύλληψη του Υιού του Θεού. Προς μεγαλύτερη διαπίστωση των λόγων του, επικαλείται ο Γαβριήλ την θαυμαστή σύλληψη του Ιωάννου Προδρόμου.
Η Παρθένος μετά από αυτά τα λόγια βεβαιώθηκε και πίστεψε ότι «ουκ αδυνατίσει παρά τω Θεώ πάν ρήμα» αποκρινόμενη σε πλήρη ταπείνωση: «Ιδού η δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου».
Τότε το Άγιο Πνεύμα και η θεία δύναμη ενήργησαν την υπερφυά σύλληψη του Θεού Λόγου.
Η εορτή του Ευαγγελισμού μαζί με την εορτή της Κοιμήσεως και του Γενεθλίου της Θεοτόκου είναι οι κυριότερες και αρχαιότερες θεομητορικές εορτές. Ο ακριβής χρονικός καθορισμός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου ορίσθηκε κατά τον 4ο αιώνα.
Μεταξύ 5ου και 7ου αιώνος έγινε γενικά αποδεκτή η 25η Μαρτίου ως ημέρα εορτασμού του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Γι΄ αυτήν γίνεται λόγος στον 52ο κανών της ΣΤ΄ Οικουμενικής Συνόδου που την αναφέρει ως κοινή και μεγάλη εορτή.
Η ακολουθία της εορτής συντάχθηκε από διαφόρους υμνογράφους της Εκκλησίας (Ανδρέου Κρήτης, Θεοφάνους, Δαμασκηνού κ.α.).
Το απολυτίκιο της εορτής:
«Σήμερον τῆς σωτηρίας ἡμῶν τὸ κεφάλαιον,
καὶ τοῦ ἀπ’ αἰῶνος μυστηρίου ἡ φανέρωσις·
ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, Υἱὸς τῆς Παρθένου γίνεται,
καὶ Γαβριὴλ τὴν χάριν εὐαγγελίζεται.
Διὸ καὶ ἡμεῖς σὺν αὐτῷ, τῇ Θεοτόκῳ βοήσωμεν·
Χαῖρε Κεχαριτωμένη, ὁ Κύριος μετὰ σοῦ».
Επιμέλεια: Γεώργιος Ι. Χρυσούλης, γραμματεύς Ιεράς Μητροπόλεως
