ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΑΓΙΟΥ ΦΑΝΟΥΡΙΟΥ 

Με μεγάλη λαμπρότητα και βυζαντινή μεγαλοπρέπεια, εορτάσθηκε η μνήμη του Αγίου Φανουρίου στη Νήσο Λέρο.

 

Στον Ξηρόκαμπο Λέρου καί στον ομώνυμο ενοριακό Ι.Ναό Αγίου Φανουρίου, παρουσία πλήθους πιστών, την Πέμπτη 26 Αυγούστου, ετελέσθη ο πανηγυρικός Αρχιερατικός εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβ.Μητροπολίτου μας κ.κ.Παϊσίου, συμπαραστατουμένου του Ι.Κλήρου της νήσου. Μετά το πέρας του εσπερινού εγένετο η λιτάνευσις της Εικόνος του Αγίου, στον αύλιο χώρο του Ι.Ναού.

        

Το πρωι της Παρασκευής 27 Αυγούστου ελετέσθη Αρχιερατική Θ.Λειτουργία, παρουσία πολλών πιστών, τον δε θείον λόγον εκήρυξε ο Μητροπολίτης αναφερθείς στον βίο του Αγίου Φανουρίου.

        

Μετά το πέρας της Θ.Λειτουργίας, προς τιμήν του Αρχιερέως, του Ι.Κλήρου και των πιστών, παρετέθη στο πρεσβυτέριο του Ναού υπό του Εφημερίου π.Σεργίου Γουρλά και του Εκκλ.Συμβουλίου, δεξίωσις.

 

Τέλος, ο Μητροπολίτης, δεν παρέλειψε να συγχαρεί τον Εφημέριο του Ναού π.Σέργιο Γουρλά και τα μέλη του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου για την άψογη εικόνα του Ναού και της πανηγύρεως του Αγίου Φανουρίου, προστάτου της πόλεως Ξηροκάμπου. 

Εντύπωση προκάλεσε και εφέτο το πλήθος της προσφοράς της παραδοσιακής φανουρόπιτας και των άρτων προς τιμήν του Αγίου που παρέθεσαν οι πιστοί εις μνημόσυνον αιώνιον.

 

Απολυτίκιον Αγίου Φανουρίου

«Ουράνιον εφύμνιον, εν γη τελείται λαμπρώς, επίγειον πανήγυριν, νυν εορτάζει φαιδρώς, αγγέλων πολίτευμα, άνωθεν υμνωδίαις ευφημούσι τους άθλους, κάτωθεν Εκκλησία, την ουράνιον δόξαν, ην εύρες πόνοις καί άθλοις, τοις σοις, Φανούριε ένδοξε».

 

  

 

ΣΤΗΝ  ΚΑΛΥΜΝΟ

Και στην Κάλυμνο εορτάσθηκε με λαμπρότητα η μνήμη του Αγίου Φανουρίου.

    

Λαμπρός ο εορτασμός του Αγίου Φανουρίου, στην ενορία του Αγίου Αθανασίου στην Κάλυμνο

Πανηγυρικός ο Εσπερινός την παραμονή της εορτής με πλήθος πιστών να προσφέρουν δεκάδες "φανουρόπιτες", τάμα στον Aγιο, ενώ το πρωι της Παρασκευής ετελέσθη η Θεία Λειτουργία. 

 

Ο ΒΙΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΦΑΝΟΥΡΙΟΥ

Ο Aγιος Φανούριος είναι αναμφίβολα μια άγια, σημαντική νεανική μορφή, που ξεχωρίζει με τον δικό του τρόπο ανάμεσα στους άλλους Αγίους της χριστιανοσύνης, γιατί δεν τιμάται απλώς σε μια μόνον ημε­ρομηνία, αλλά η πίστη των χριστιανών κάνει συχνά τη γνωστή φανουρόπιτα.

Ο Aγιος Φανούριος, που έζησε στα Ρω­μαϊκά χρόνια, συγκρούσθηκε τότε θαρρετά με τον κόσμο της ειδωλολατρίας, γιατί το χριστιανικό πνεύμα του θεανθρώπου, δεν του επέτρεπε να αρνηθεί τις αναμφισβήτη­τα ενάρετες αρχές του. Έτσι τα 12 μαρτύ­ρια που υπόφερε ο Aγιος, αποτελούν για μας ένα δυνατό κίνητρο για αντοχή και προσκόλληση στις ηθικές αξίες του χριστιανι­σμού, για να βγούμε νικητές από ένα αδιά­κοπο αγώνα, ενάντια στην απιστία και αδικία της εποχής μας.

 

Γενικά για τη ζωή του

Για την καταγωγή και τη ζωή του Αγίου Φανουρίου δεν υπάρχει τίποτε συγκεκριμένο, τα μόνα στοιχεία που έχομε αναφορικά με τον Aγιο είναι η εύρεση της εικόνας του, γύ­ρω στα 1500 μ.Χ., σύμφωνα με τα συναξά­ρια, ή κατ' άλλους γύρω στα 1355-1369 μ.Χ. Aλλοι υποστηρίζουν πως η εικόνα του Αγίου βρέθηκε στη Ρόδο και άλλοι στην Κύ­προ.

 

Η εύρεση της εικόνας

Επιστρέφομε στο παρελθόν, όταν οι Αγαρηνοί εξουσίαζαν τη Ρόδο και απο­φάσισαν να ξαναχτίσουν τα τείχη της πόλης, που βάρβαρα κατέστρεψαν και κατεδάφισαν στον πόλεμο λίγα χρόνια πριν.
Aρχισαν λοιπόν να στέλλουν εργάτες έξω απ' το νότιο μέρος του φρουρίου και να μαζεύουν πέτρες απ' τα μισογκρεμισμένα σπί­τια των κατοίκων, για να ξαναφτιάξουν τα νέα και ισχυρά τείχη της πόλης τους. Ξαφ­νικά μέσα στα χαλάσματα βρήκαν μια ωραιό­τατη, αλλά μισοχαλασμένη στη μια πλευρά εκκλησία κι εκεί μέσα βρήκαν ένα σωρό ει­κόνες, που απ' την πολυκαιρία δεν ξεχώρι­ζαν τις μορφές των Αγίων καθώς και τα γράμματα, που είχανε επάνω τους.
Μια μόνο καταπληκτική εικόνα ξεχώριζε απ' όλες, που ο χρόνος δεν την άγγιξε και παρίστανε ένα νέο ντυμένο σαν στρατιώτης. Ο Μητροπολίτης της Ρόδου Νείλος έτρεξε αμέσως επί τόπου και διάβασε καθαρά το όνομα του Αγίου, που λεγόταν Φανούριος. Συγκινημένος ο Σεβασμιώτατος, για τη φανέρωση του Αγίου, παρατήρησε, πως ήταν ντυμένος σαν Ρωμαίος στρατιωτικός, κρα­τώντας στο αριστερό χέρι του ένα σταυρό και στο δεξιό μια αναμμένη λαμπάδα. Ο α­γιογράφος ακόμα ολόγυρα της εικόνας ζω­γράφισε σε δώδεκα παραστάσεις τα μαρτύ­ρια, που υπόφερε ο Aγιος και, που εξιστορούν ολοφάνερα την όλη ζωή του.

 ΤΑ ΔΩΔΕΚΑ ΜΑΡΤΥΡΙΑ  

  1. Ο Aγιος παρουσιάζεται όρθιος μπρο­στά στο Ρωμαίο ανακριτή του και φαίνεται ν' απολογείται με θάρρος και να υπερασπί­ζει την χριστιανική πίστη του.
  2. Οι στρατιώτες επεμβαίνουν και χτυ­πούν με πέτρες στο κεφάλι και στο στόμα τον Φανούριο, για ν' αναγκασθεί να υποκύ­ψει και ν' αρνηθεί τον Κύριο.
  3. Οι στρατιώτες έχουν εξαγριωθεί πια απ' την επιμονή του Φανουρίου, γι' αυτό τον έριξαν κάτω και τον χτυπούν άγρια με ξύλα και ρόπαλα, για να κάμψουν το ακμαίο ηθικό του.
  4. Ο Φανούριος είναι στη φυλακή κι εκεί βασανίζεται με αποτρόπαιο τρόπο. Φαίνε­ται εντελώς γυμνός κι οι στρατιώτες ολόγυ­ρα του ξεσχίζουν τις σάρκες του με αιχμη­ρά σιδερένια εργαλεία. Ο Aγιος υπομένει αγόγγυστα το τρομερό μαρτύριό του.
  5. Ο Φανούριος βρίσκεται και πάλι στη φυ­λακή και προσεύχεται στον θεό, για να τον ενισχύσει ν' αντέξει μέχρι τέλους τα βασανι­στήρια.
  6. Ο Aγιος παρουσιάζεται και πάλιν μπροστά στον Ρωμαίο ανακριτή για ν' απολογηθεί για τη στάση του. Απ' την ατάρα­χη έκφραση του προσώπου του φαίνεται, πως ούτε τα βασανιστήρια που υπόφερε, ούτε οι μελλοντικές απειλές του τυράννου εκλόνισαν την πίστη του και έτσι απτόητος περιμένει ακόμη χειρότερα μαρτύρια.
  7. Οι δήμιοι του Φανουρίου με μανία και σκληρότητα καίουν με αναμμένες λαμπάδες το ολόγυμνο σώμα του, που φαίνεται έτσι η ανυπέρβλητη θυσία του για τον Εσταυ­ρωμένο. Ο Aγιος νικά και πάλιν με την α­δάμαστη θέληση και καρτερία του στον Κύ­ριο.
  8. Οι άγριοι βασανιστές του χρησιμο­ποιούν και μηχανικά μέσα για να φθάσουν στο κορύφωμα του μαρτυρίου του. Έχουν δέσει τον Aγιο πάνω σ' ένα μάγκανο κι αυ­τό σαν περιστρέφεται, του συντρίβει τα κόκκαλα. Υποφέρει εκείνος αγόγγυστα αλλά στο ωραίο πρόσωπό του είναι ζωγραφισμέ­νη ανέκφραστη αγαλλίαση, γιατί υποφέρει για χάρη του Κυρίου.
  9. Ο Φανούριος ρίπτεται σ' ένα λάκκο, για να γίνει βορά άγριων θηρίων κι οι δήμιοί του από πάνω παρακολουθούν να δούνε το τέ­λος του. Τα θηρία όμως έχουν κυριολεκτι­κά εξημερωθεί απ' τη χάρη του Θεού, γι' αυ­τό τον περιτριγυρίζουν ήσυχα σαν αρνάκια και απολαμβάνουν θαυμάσια τη συντροφιά του.
  10. Οι δήμιοί του δεν ικανοποιούνται απ' το προηγούμενο αποτέλεσμα κι έτσι τον βγάζουν απ' τον λάκκο και τον καταπλακώνουν μ' ένα μεγάλο λίθο, βέβαιοι πια πως θα τον αποτελειώσουν. Τίποτε όμως δεν πετυχαίνουν κι αυτή τη φορά.
  11. Η σκηνή παρουσιάζει τον Aγιο μπρο­στά σε βωμό, όπου οι δήμιοί του τον προτρέπουν να θυσιάσει, βάζοντας στις παλά­μες του αναμμένα κάρβουνα. Ο Φανούριος βγαίνει και απ' αυτή τη δοκιμασία νικητής και αυτό διακρίνεται από ένα διάβολο, που έχει τη μορφή δράκου, που πετά στον αέ­ρα και κλαίει για την αποτυχία του.
  12. Η τελευταία σκηνή είναι το τέλος του μαρτυρίου του, με τον Φανούριο ριγμένο σ' ένα μεγάλο καμίνι να στέκεται όρθιος πάνω σ' ένα σκαμνί και να τον περιζώνουν φλό­γες και καπνοί. Ο Aγιος φαίνεται να προ­σεύχεται αδιάκοπα στον Θεό, χωρίς να εκ­φράζει κανένα παράπονο ή γογγυσμό κι έ­τσι άκαμπτος κι ανυποχώρητος πέταξε στα ουράνια, γεμάτος ικανοποίηση για όσα βά­σανα υπόφερε για χάρη του Κυρίου.

  

Η ΠΙΤΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΦΑΝΟΥΡΙΟΥ

Η μεγάλη τιμή που τρέφουν οι χριστιανοί στον Aγιο Φανούριο, έγινε αιτία να δημιουργηθεί στο λαό το παραδοσιακό έθι­μο της πίττας του Αγίου ή καλύτερα της φανουρόπιτας. 

Η πίτα γίνεται για να φανερώσει ο A­γιος σε κάποιον ένα χαμένο αντικείμενο, κά­ποια δουλειά αν ένας είναι άεργος, κάποια χαμένη υπόθεση, την υγειά σε κάποιο άρ­ρωστο και άλλα παρόμοια. 

 

Επιμέλεια-Φωτογραφίες:  Γεώργιος Ι.Χρυσούλης, Γραμματεύς Ιεράς Μητροπόλεως