ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ  68ΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΥ ΚΑΤΑΒΥΘΙΣΕΩΣ ΤΟΥ Α/Τ «Β.ΟΛΓΑ»

Την Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2011 εορτάσθηκε, στη Νήσο Λέρο, η 68η επέτειος από την βύθιση του ηρωϊκού Αντιτορπιλικού του Πολεμικού μας Ναυτικού «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ».

ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ: http://www.youtube.com/watch?v=ZrmR0XFaWok

Παράλληλα η Εκκλησία μας εόρτασε την Μετάσταση του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου.

Την Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου στις 6:00΄ το απόγευμα ετελέσθη μέγας πανηγυρικός Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβ. Μητροπολίτου μας, συμπαραστατούμενος υπό του Ιερού Κλήρου της Νήσου, παρουσία πυκνού εκκλησιάσματος, στον ιστορικό και επισκοπικό ομώνυμο Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στο Λακκί της Λέρου.

Κατά τον Εσπερινό ομίλησε καταλλήλως ο Μητροπολίτης περί αγάπης, καλέσας τους πιστούς να εφορεύονται από αγάπη Χριστού, η οποία είναι εκείνη η οποία κατευθύνη τον άνθρωπο στη ζωή αυτή και τον τελειοποιεί δίνοντάς του εκείνες τις πνευματικές δυνάμεις να πετάξει μία ημέρα στους ουρανούς με την τελειότητα που προσδοκά ο κάθε άνθρωπος, δηλαδή να γίνη τέλειος – ένας μικρόθεος για να κερδίση έτσι την ουράνιο βασιλεία. Και τόνισε ότι η αγάπη κατά τον θείον Απόστολον πρέπει να πληρεί πάντα άνθρωπο στον κόσμο αυτό.

Την επομένη, Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου το πρωί ο Μητροπολίτης ετέλεσε Αρχιερατική Θεία Λειτουργία συμπαραστατούμενος υπό του Ιερού Κλήρου της Νήσου, εκήρυξε τον θείο λόγο, ετέλεσε μνημόσυνο υπέρ μακαρίας μνήμης και αιωνίου αναπαύσεως του Κυβερνήτου, Αξιωματικών, Υπαξιωματικών και Ναυτών του Α/Τ «Βασίλισσα Όλγα», οι οποίοι έπεσαν στον υγρό τάφο υπέρ Πατρίδος κατά την εκείνην αποφράδα ημέρα της 26ης Σεπτεμβρίου 1943 όταν τα Γερμανικά στούκας στο λιμάνι του Λακκίου εβομβάρδισαν το ένδοξο πολεμικό του Ναυτικού μας.

Κατόπιν, βάσει επισήμου προγράμματος που εξέδωσε ο Αρχηγός ΓΕΝ, ετελέσθη Δοξολογία παρουσία του εκπροσώπου της Κυβερνήσεως βουλευτού Δωδεκανήσου κ. Γεωργίου Κασάρα, του αντιπεριφερειάρχου Ν.Αιγαίου κ. Φώτη Χατζηδιάκου, του αντιναυάρχου κ.Κων/νου Αγιατζίδη Διοικητού της Διοικητικής Μερίμνης του Π.Ν., του εκπροσώπου του αρχηγείου του Λ.Σ. αρχιπλοιάρχου κ.Αχιλλέα Μαρτζάκου και λοιπών στρατιωτικών και πολιτικών Αρχών της Λέρου, του βετεράνου του Β΄ Π.Π. και διασωθέντος του Α/Τ «Β.Όλγα» κ.Αθανασίου Ανδριανάκη, των εκπροσώπων των επιζώντων του Α/Τ «Β. Όλγα», του περιφερειακού συμβούλου κ. Κ.Σταυλά, του Δημάρχου Λερίων κ.Μιχ.Κόλια, της προέδρου του Δημ.Συμβουλίου Λέρου κας Ε.Γιαννουκά  και μελών αυτού,  εκπαιδευτικών, αντιπροσωπειών των σχολείων στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης με τις σημαίες τους, του προσκοπισμού και οδηγισμού και πολλών Λερίων. Στο τέλος της Δοξολογίας εψάλλη ο Εθνικός Ύμνος και ο Μητροπολίτης ανεφώνησε «Ζήτω το Έθνος», «Ζήτω το Πολεμικό Ναυτικό».

Μετά το πέρας της Δοξολογίας, στο μνημείο πεσόντων του αντιτορπιλλικού "Βασίλισσα Όλγα", έλαβε χώρα επιμνημόσυνος δέησις, προσκλητήριο των πεσόντων υπό των ριπών των όπλων, καταθέσεις στεφάνων υπό των εκπροσώπων της Κυβερνήσεως, της Περιφερείας, του Δήμου, των Ενόπλων Δυνάμεων, των επιζόντων του Α/Τ «Β.Όλγα», των πολεμιστών Μέσης Ανατολής, του εκπροσώπου πεσόντων του Αγγλικού αντιτορπιλλικού Ιντρέπιντ, του Συλλόγου Απανταχού Λερίων, προσκοπισμού και οδηγισμού.

Εν συνεχεία ετηρήθη ενός λεπτού σιγή και η φιλαρμονική του Δήμου Λερίων ενέκρουσε τον Εθνικόν Ύμνον και αγήματα του πολεμικού ναυτικού και του στρατού επέδωσαν τας κεκανισμένας τιμάς.

Κατόπιν ο Μητροπολίτης μετά των λοιπών Αρχών επιβιβάσθηκαν στην Κ/Φ «Νικηφόρος» του Πολεμικού μας Ναυτικού, και έρριψαν στεφάνια στην θέση βύθισης του αντιτορπιλλικού, εντός του λιμένα του Λακκιού.

Τέλος, η διοίκησις του Πολεμικού Ναυτικού εδεξιώθη τις Αρχές, τους επιζώντες, συγγενείς, και τους προσκεκλημένους.

Το εσπέρας, ο διοικητής του φυλακείου στο κλειδί, παρέθεσε αναψυκτικό στον Μητροπολίτη, Ναύαρχο, Δήμαρχο και λοιπές αρχές, όπου ο Μητροπολίτης μας επί τη ευκαιρία αυτή ετίμησε τον βετεράνο και διασωθέντα Αθανάσιο Ανδριανάκη με τον χρυσό σταυρό της Ιεράς Μητροπόλεως, ο οποίος συγκινημένος είπε ότι από το σημείο αυτό αντικρύζοντας το λιμάνι του Λακκιού, ενθυμείται την φοβερή ημέρα εκείνη που το ένδοξο αντιτορπιλλικό «Β.Όλγα» εβομβαρδίζετο ανηλεώς και εβυθίζετο στον υγρό τάφο της Λέρου, σύρροντας τον Κυβερνήτη, Αξιωματικούς, Υπαξιωματικούς και Ναύτες.

ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ: http://www.youtube.com/watch?v=ZrmR0XFaWok

Λίγα λόγια για το ηρωικό Αντιτορπιλικό «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ»

Το αντιτορπιλλικό «Βασίλισσα Όλγα» (D-15), τύπου Greyhound, αποτέλεσε ένα από τα ενδοξότερα πλοία του Πολεμικού μας Ναυτικού, με πλούσια δράση κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Πήρε μέρος σε επικίνδυνες αποστολές στην Αδριατική, στο Τομπρούκ, στη Μεσόγειο και στον Ινδικό Ωκεανό. Το Φεβρουάριο του 1941, ήταν εκείνο που μετέφερε τα αποθέματα χρυσού της Τράπεζας της Ελλάδος, στην Κρήτη. Και ήταν πάλι το ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ που επιλέχθηκε για την μετακίνηση της Ελληνικής κυβέρνησης στην Μεγαλόνησο, μετά τη γερμανική εισβολή.

Σήμερα, αναπαύεται στην υγρή αγκαλιά της θάλασσας, στο Λακκί της Λέρου, στο σημείο που βυθίστηκε παίρνοντας μαζί του στο βυθό 65 μέλη του ηρωικού πληρώματος του.

Η ιστορία του ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ αρχίζει στην Αγγλία, όπου ναυπηγείται και καθελκύεται στις 2 Ιουνίου 1938. Το πλοίο θα πάρει το όνομά του βάσει του ΒΔ 25/8/38.

Στις 28 Οκτωβρίου 1938 στο ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ θα τοποθετηθεί ο πρώτος κυβερνήτης αρχιπλοίαρχος Μ. Ζαρόκωστας και λίγες μέρες αργότερα ο ύπαρχος πλωτάρχης Ε.Ζάρπας και ο πρώτος μηχανικός Η.Πολιτάκος, όπου με λίγους υπαξιωματικούς αναχωρούν για την Γλασκώβη για την παραλαβή του Α/Τ. Στις 4 Φεβρουαρίου 1939 εκτελεί δοκιμές εν πλω και φθάνει την μεγίστη ακίνδυνη ταχύτητα των 34 κόμβων. Η ύψωση της Ελληνικής  Σημαίας στο Α/Τ «Βασίλισσα Όλγα» γίνεται στις 11 Φεβρουαρίου 1939 , ενώ η επίσημη ένταξη στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό τρεις μέρες αργότερα στις 14 Φεβρουαρίου 1939.

Η δράση του Β. ΟΛΓΑ αρχίζει στις 15 Αυγούστου του 1940. Τότε, μετά τον τορπιλισμό της ΕΛΛΗΣ στην Τήνο, κλήθηκε μαζί με το αδελφό του πλοίο Β.ΓΕΩΡΓΙΟΣ να συνοδεύσει τα επιβατηγά σκάφη με τους προσκυνητές της Μεγαλόχαρης από την Τήνο στον Πειραιά. Κυβερνήτης του Β. Όλγα αυτή την περίοδο, ήταν ο Πλοίαρχος Α. Λεοντόπουλος.

Με την κήρυξη του πολέμου, στις 28 Οκτωβρίου το 1940, το Β. ΟΛΓΑ αναπτύσσει έντονη πολεμική δραστηριότητα. Παίρνει μέρος σε επικίνδυνες πολεμικές επιχειρήσεις, σε περιπολίες, καταδρομικές εξόδους, συνοδείες νηοπομπών αλλά και αποστολές εξόντωσης των εχθρικών πλοίων. Στις 27 Απριλίου 1941 τα γερμανικά στρατεύματα μπαίνουν στην Αθήνα και υψώνουν στην Ακρόπολη την σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό. Δυο μέρες πριν, το Β. ΟΛΓΑ άφηνε πίσω της, την πατρίδα και έπλεε προς την Αλεξάνδρεια για την συνέχιση του αγώνα.

Στην Αλεξάνδρεια, το Β. ΟΛΓΑ εντάσσεται στη βρετανική μοίρα αντιτορπιλικών ενώ την κυβέρνησή της αναλαμβάνει ο 37χρονος πλωτάρχης Γεώργιος Μπλέσσας. Με κυβερνήτη τον Μπλέσσα το Β.ΟΛΓΑ θα ζήσει τις πιο δοξασμένες στιγμές της αλλά και τις πιο τραγικές της ώρες. Υπόδειγμα αξιωματικού , ο αισιόδοξος κεφαλλονίτης με τη σιδερένια θέληση και τις ακλόνητες αρχές του, ο Γ. Μπλέσσας ταύτισε το όνομά του με την αυτοθυσία και τη συναδελφική αλληλεγγύη. Ο άγγλος αξιωματικός , ανθυποπλοίαρχος G.Connell, περιγράφει τον πλωτάρχη Γ. Μπλέσσα με τα παρακάτω λόγια : «Η Β.ΟΛΓΑ είχε κυβερνήτη τον εγκάρδιο και θαρραλέο πλωτάρχη Μπλέσσα, ο οποίος εκτός από έξοχος επαγγελματίας, ήταν επίσης ένας διεθνούς φήμης πρωταθλητής γέφυρας..». Αυτός ο κυβερνήτης θα κερδίσει τον σεβασμό και την απεριόριστη εκτίμηση του πληρώματος του πλοίου του, πολύ γρήγορα. Απαιτητικός κατά τη διάρκεια των πολεμικών συγκρούσεων, πραγματικός φίλος όμως όταν οι συνθήκες το επέτρεπαν ή το απαιτούσαν. Ήξερε να είναι άψογος κυβερνήτης αλλά και σωστός άνθρωπος με ενδιαφέρον και κατανόηση για τους συντρόφους του.

Με αυτόν τον Κυβερνήτη το Β. Ολγα θα γράψει, τα χρόνια που θα ακολουθήσουν, μία από τις πιο χρυσές σελίδες της ναυτικής μας ιστορίας. Συμμετείχε στη ναυμαχία του Ταίναρου. Μαζί με το αγγλικό αντιτορπιλικό PETARD αιχμαλώτισε το ιταλικό υποβρύχιο UARSCIEK, κοντά στη Βεγγάζη. Εγιναν τρεις επιθέσεις από το PETARD και την Β.ΟΛΓΑ κατά του ιταλικού υποβρυχίου. Η τελευταία από το ελληνικό αντιτορπιλικό έδωσε και τη χαριστική βολή στο UARSCIEK, που αναγκάστηκε να αναδυθεί. Το UARSCIEK ήταν το τελευταίο από τα 20 ιταλικά υποβρύχια που χάθηκαν στη Μεσόγειο το 1942.

Τον Ιανουάριο του 1943, το ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ βυθίζει το Ιταλικό πετρελαιοφόρο STROMPOLI και τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς βυθίζει σε συνεργασία με το βρετανικό JERVIS, δύο πολεμικά και δύο πλοία συνοδείας.

Πρωτοστάτησε στην επίθεση κατά της Παντελλερίας, του «νησιού φρουρίου» του Μουσολίνι και στην απόβαση της Σικελίας. Ήταν το μοναδικό ελληνικό πλοίο που συμμετείχε το Σεπτέμβριο του 1943, στην παράδοση του ιταλικού στόλου, μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας. Η συμμετοχή της Β. ΟΛΓΑΣ, ήταν ιδιαίτερα τιμητική τόσο για το θρυλικό αντιτορπιλικό μας όσο και το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό.

Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, άρχισαν οι επιχειρήσεις στα Δωδεκάνησα. Τα ελληνικά αντιτορπιλικά, παρά τους κινδύνους, έπλεαν στο Αιγαίο, χτυπούσαν εχθρικές νηοπομπές, αποβίβαζαν κομμάντος στα Δωδεκάνησα και επέστρεφαν στις βάσεις τους για ν’ ανεφοδιαστούν και ν’ αποπλεύσουν πάλι για άλλες περιπολίες ή αποστολές. Μια τέτοια τόσο επικίνδυνη όσο και επιτυχή αποστολή πραγματοποίησε η Β.ΟΛΓΑ τον Σεπτέμβριο του 1943, κοντά στην Αστυπάλαια. Μαζί με τα αγγλικά αντιτορπιλικά FAULKNOR και ECLIPSE είχαν εντοπίσει γερμανική νηοπομπή. Οι Γερμανοί προσπαθούσαν ν’ αποφύγουν την αναμέτρηση. Στάθηκαν όμως άτυχοι. Τρεις μέρες μετά την βύθιση της εχθρικής νηοπομπής στην Αστυπάλαια, η Β.ΟΛΓΑ ξαναβρέθηκε στα Δωδεκάνησα, μεταφέροντας στρατό , αντιαεροπορικά ταχυβόλα, μοτοσικλέτες, τρόφιμα και πυρομαχικά, στη Λέρο. Ήταν η πρώτη φορά μετά από 2,5 χρόνια που το πλήρωμα του Β.ΟΛΓΑ αντίκριζε ξανά ελληνικό νησί.

Το επόμενο ταξίδι όμως του ελληνικού αντιτορπιλικού στη Λέρο, θα είναι και το τελευταίο του θρυλικού πλοίου. Ένα ταξίδι που άρχισε στις 08:45΄ της 25ης Σεπτεμβρίου, όταν το Β.ΟΛΓΑ απέπλευσε από την Αλεξάνδρεια μαζί με το αγγλικό INTREPID με προορισμό την θαλάσσια περιοχή ανάμεσα στην Κρήτη και την Κω. Εκεί τα δύο αντιτορπιλικά θα εκτελούσαν επιθετική περιπολία για να εμποδίσουν τη διέλευση εχθρικών νηοπομπών από λιμάνια της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Κρήτης προς τα Δωδεκάνησα. Μέχρι τις 04:15΄ της 26ης Σεπτεμβρίου, τα δύο πλοία περιπολούσαν στην προκαθορισμένη περιοχή, χωρίς απρόοπτα. Τότε, παίρνουν με κρυπτογραφημένο σήμα εντολή να καταπλεύσουν στη Λέρο, στις 07:00΄ το πρωί.

Στις 07.00 το πρωί της επόμενης ημέρας, τα δύο αντιτορπιλικά έμπαιναν στον όρμο Λακκί της Λέρου. Ήταν Κυριακή 26 Σεπτεμβρίου 1943, ανήμερα της θρησκευτικής εορτής του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου. Στο φυσικό λιμάνι της Λέρου υπήρχαν τρεις βρετανικές τορπιλάκατοι και ένα μικρό ιταλικό καράβι, δεμένα κοντά στην προκυμαία. Το Β.ΟΛΓΑ έδεσε κοντά στη δεύτερη είσοδο του όρμου και το INTREPID περίπου 200 μέτρα ανατολικότερα. Το πλήρωμα ήταν κουρασμένο από την ολονύχτια περιπολία κι έτσι οι περισσότεροι κατέβηκαν στα υποφράγματα για να κοιμηθούν. Στη γέφυρα έμεινε ο αξιωματικός φυλακής με τους βοηθούς του, στα πυροβόλα και τα πολυβόλα έμειναν οι πυρήνες των ομοχειριών και στις μηχανές υπήρχαν οι μηχανικοί και οι θερμαστές βάρδιας. Η γαλήνια αιγαιοπελαγίτικη μέρα έκανε τα πληρώματα των πλοίων να πιστέψουν ότι θα περνούσαν μια ήρεμη μέρα στο μέχρι τότε ασφαλές ορμητήριο της Λέρου.

Στις 10:00 το πρωί οι σειρήνες ήχησαν. Γερμανική επιδρομή από 40 stukas επιτέθηκαν στα αγκυροβολημένα πλοία. Τελικά το Β.ΟΛΓΑ βυθίστηκε, μετά από ηρωϊκή μάχη του πληρώματός του με τα γερμανικά αεροπλάνα. Απωλέσθηκαν ο κυβερνήτης, πλωτάρχης Γ. Μπλέσσας ΒΠΝ, 6 αξιωματικοί,65 υπαξιωματικοί και ναύτες. Μαζί με το Β.ΟΛΓΑ βυθίστηκε και το αγγλικό INTREPID. 

Α/Τ  «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ»

Διαστάσεις:     Μήκος: 323 πόδια , Πλάτος:  33 πόδια , Βύθισμα:  8,5 πόδια

Εκτόπισμα:      1.335 τόνοι άφορτη, 2.000 τόνοι έμφορτη

Πρόωση:         2 ατμοστρόβιλοι Parsons ισχύος 34.000 ίππων , 3 λέβητες Yarrow , 2 έλικες

Ταχύτητα:        34 κόμβοι μέγιστη ακίνδυνη , 32 κόμβοι επιτρεπόμενη , 14 κόμβοι οικονομική

Ακτίνα δράσεως:   3.370 ν.μ. με ταχύτητα 12 κόμβων , 2.330 ν.μ. με ταχύτητα 19 κόμβων , 1.600 ν.μ. με ταχύτητα 26 κόμβων , 1.180 ν.μ. με ταχύτητα 31 κόμβων.

Φόρτος καυσίμων:  455 τόνοι πετρελαίου

Οπλισμός:    4 πυροβόλα 127mm Rheinmetall , 4 ταχυβόλα αντιεροπορικά 37mm Rheinmetall , 2 τετραπλοί Τ/Σ των 533mm , 2 εκτοξευτές βομβών βάθους , 2 αφετήρες για τη ρίψη βομβών

Το 1941 αφαιρέθηκε το 4ο πυροβόλο των 5 ιντσών και οι πρυμνιοί Τ/Σ για να προστεθούν 1 Α/Α πυροβόλο 3 ιντσών, 6 πυροβόλα 20 χιλ. και συσκευή Α/Υ.

Πλήρωμα άνδρες: 145 ελάχιστο – 240 μέγιστο 

Επιμέλεια-φωτογραφίες-βίντεο-επεξεργασία:   Γεώργιος Ι. Χρυσούλης, Γραμματεύς Ιεράς Μητροπόλεως