«ΟΤΙ ΟΥΤΟΣ Ο ΥΙΟΣ ΜΟΥ ΝΕΚΡΟΣ ΗΝ ΚΑΙ ΑΝΕΖΗΣΕ ΚΑΙ ΑΠΟΛΩΛΟΣ ΗΝ ΚΑΙ ΕΥΡΕΘΗ»
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Ο Θεός Πατέρας έπλασε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα αυτού και ομοίωση, και τον έθεσε κυρίαρχο του Παραδείσου της τρυφής· δυστυχώς όμως ο άνθρωπος, «φθόνω διαβόλου απατηθείς της βρώσεως μετέσχε, των εντολών σου παραβάτης γεγονώς», βρέθηκε μακριά από την αγάπη και την Πατρική στοργή.
Αυτή η απομάκρυνση επέφερε τον σωματικό θάνατο, δηλαδή τον χωρισμό της ψυχής από το σώμα: «διό πάλιν εις γήν εξ ης ελήφθη, κατεδίκασας επιστρέφειν», αλλά και το κυριότερο και θλιβερότερο, τον πνευματικό θάνατο, που είναι ο χωρισμός του ανθρώπου από τον Θεό.
Αυτή την επανένωση του ανθρώπου με τον Θεό Πατέρα, εκουσίως ανέλαβε να την ενεργήσει ο Μονογενής Υιός και Λόγος του Θεού, ο Οποίος έγινε άνθρωπος δια να ενώσει τον άνθρωπο με τον Θεό και να επαναφέρει τον άνθρωπο στην αρχαία μακαριότητα.
Πολύ χαρακτηριστική είναι η σημερινή παραβολή του ασώτου υιού. Ο άσωτος ζητώντας την ευτυχία του στις ηδονές και απολαύσεις αυτής της πρόσκαιρης και μάταιης ζωής, εγκαταλείπει την πατρική εστία και τις πατρικές νουθεσίες, αξίες και εντολές, και, «απεδήμησεν εις χώραν μακράν».
Εκεί με το να ζει άσωτη ζωή, συντρίβει τις πνευματικές και ηθικές δυνάμεις του με τα πάθη, και ενώ ζητούσε να βρει την ευτυχία μέσα στην άσωτη και όλως ξένη σε αυτόν κοινωνία, δυστυχώς περιέπεσε στην δυστυχία, την αθλιότητα, στην υλική και πνευματική πείνα.
Τα πάθη είναι οι σφοδρές αμαρτωλές επιθυμίες και πράξεις του ανθρώπου, οι οποίες κυριεύουν και αιχμαλωτίζουν όλες τις δυνάμεις της ψυχής, με αποτέλεσμα ο άνθρωπος να διαπράττει την αμαρτία. Ο άνθρωπος που ζει και κινείται μακριά από την πατρική εστία, από το κύτταρο που λέγεται οικογένεια, κυριεύεται από την αμαρτία, φθείρεται σωματικά και πνευματικά και καθίσταται δούλος αυτής της λερναίας ύδρας. «Ο ποιών την αμαρτίαν», λέγει ο Κύριος, «δούλος εστί της αμαρτίας».
Βεβαίως, ο άνθρωπος δημιουργήθηκε ελεύθερος παρά του Θεού Πατρός και οφείλει να αγωνιστεί, οφείλει να πολεμήσει τα πάθη του σώματος και τις κακές επιθυμίες της σαρκός, και να προσπαθεί με μετάνοια ειλικρινή να πράττει το αγαθό, το καλό που «εστίν ευάρεστο εις τον Θεόν».
Ο κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση Θεού άνθρωπος πλάστηκε από τον Δημιουργό του Παντός να είναι πλησίον Του, και να ομοιάσει με Αυτόν, εκ του Οποίου «πάσα δόσις αγαθήν και παν δώρημα τέλειον εστίν» και να γίνει ένας μικρόθεος.
Η ψυχή του ανθρώπου πλάστηκε δια την αρετή· «πάντα τα πάθη», λέγει ο Μέγας Βασίλειος, «συγχυτικά και εκταρακτικά του διορατικού της ψυχής εστί». Ο άσωτος υιός «νεκρός ήν και ανέζησε και απολωλός ήν και ευρέθη». Νεκρός ήταν σωματικά και ηθικά, και «εις εαυτόν ελθών», με την ειλικρινή μετάνοια ανασταίνεται πνευματικά και ενδύεται παρά του αγαθού Θεού καθαρή την πρώτη στολή.
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Πολλοί, δυστυχώς και από εμάς τους χριστιανούς, ως ο άσωτος υιός, δεν κάνουμε καλή χρήση της ελευθερίας που μας δώρισε ο Πλάστης και Δημιουργός μας, και επιζητούμε απελευθέρωση, νομίζοντες ότι εδώ υπάρχει η ζωή, η χαρά, η ευτυχία και η απόλαυση.
Τα πάθη της αμαρτίας είναι φοβεροί τύραννοι και όλως απαίσιοι, που υποδουλώνουν το σώμα και την ψυχή, και μας καθιστούν χειρότερους από τα άλογα ζώα και μας οδηγούν στην αθλιότητα, στην καταστροφή, τον πνευματικό θάνατο, που είναι χωρισμός του ανθρώπου από τον Θεό.
Ο άσωτος υιός, αφού διέρρηξε τους πατρικούς χαλινούς, και βρέθηκε μακριά της πατρικής εστίας και έζησε άσωτο ζωή· τότε πείνασε, δίψασε, τα πάντα έχασε, και μέσα στην δυστυχία του σκέφτηκε ξανά τον πατέρα του. Ήλθε σε επίγνωση των πράξεών του, μετανόησε για το τι έκαμε, και ξαναγύρισε στην αγκαλιά την πατρική, και η Εκκλησία μας ψάλλει σήμερα, «αγκάλας πατρικάς διανοίξαι μοι σπεύσον, ασώτως τόν εμόν κατηνάλωσα βίον …Ήμαρτον Πάτερ, εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου».
Η θεϊκή αγκαλιά του Θεού Πατέρα αναμένει πάντα άνθρωπο να τον αγκαλιάσει ως τον άσωτο υιό, να τον αγκαλιάσει, να τον θερμάνει από το αΐδιο και ανέσπερο Θαβώρειο ΦΩΣ Του, και να τον περιλούσει με το Πανάγιο Πνεύμα, «το εκ του Πατρός εκπορευόμενον και εν Υιώ αναπαύμενον».
Και τότε, όλοι με καθαρή την καρδιά, από παντός μολυσμού, σαρκός και πνεύματος, θα ακούσουμε, ως ο άσωτος υιός, παρά του Παντάνακτος Θεού την φωνή Του την λέγουσα: «ούτος ο υιός μου νεκρός ήν και ανέζησε, αμαρτωλός ήν και ευρέθη». ΑΜΗΝ. Ο Λ.Κ.Α.Π.