Πατριαρχική καί Συνοδική Ἐγκύκλιος Ἐπιστολή ἀπολυθεῖσα ἐπί τῷ ἑορτασμῷ τῆς 1700ῆς ἐπετείου τῆς ἐν Νικαίᾳ Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου
Ἀριθμ. Πρωτ. 335
† Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Σ
ΕΛΕῼ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ – ΝΕΑΣ ΡΩΜΗΣ
ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ
ΠΑΝΤΙ Τῼ ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΧΑΡΙΝ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ ΠΑΡΑ ΘΕΟΥ
* * *
Ὕμνον εὐχαριστίας ἀναπέμπομεν τῷ πανσθενουργῷ, παντεπόπτῃ καί παντευεργέτῃ Θεῷ τῷ ἐν Τριάδι, τῷ ἀξιώσαντι τόν λαόν Αὐτοῦ φθάσαι τήν 1700ήν ἐπέτειον τῆς ἐν Νικαίᾳ Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τῆς πνευματοκινήτως μαρτυρησάσης περί τῆς γνησίας πίστεως εἰς τόν συνάναρχον τῷ Γεγεννηκότι καί παναληθῶς Αὐτῷ ὁμοούσιον Θεόν Λόγον, «τόν δι᾿ ἡμᾶς τούς ἀνθρώπους καί διά τήν ἡμετέραν σωτηρίαν κατελθόντα καί σαρκωθέντα καί ἐνανθρωπήσαντα, παθόντα καί ἀναστάντα τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ καί ἀνελθόντα εἰς τούς οὐρανούς, καί ἐρχόμενον κρῖναι ζῶντας καί νεκρούς».
Ἡ Σύνοδος τῆς Νικαίας ἀποτελεῖ ἔκφρασιν τῆς συνοδικῆς φύσεως τῆς Ἐκκλησίας, κορύφωσιν τῆς «ἀρχεγόνου συνοδικότητος» αὐτῆς, ἀρρήκτως συνδεδεμένης μετά τῆς εὐχαριστιακῆς πραγματώσεως τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, ἀλλά καί μετά τῆς πρακτικῆς τῆς ἐπί τό αὐτό συνελεύσεως πρός λῆψιν «ὁμοθυμαδόν»[1] ἀποφάσεων ἐπί τρεχόντων θεμάτων. Ἡ ἐν Νικαίᾳ Σύνοδος σηματοδοτεῖ ἐν ταὐτῷ τήν ἀνάδυσιν μιᾶς νέας συνοδικῆς δομῆς, αὐτῆς τῆς Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἡ ὁποία ἔμελλε νά ἀποβῇ καθοριστική διά τήν πορείαν τῶν ἐκκλησιαστικῶν πραγμάτων. Ἀξιομνημόνευτον εἶναι ὅτι ἡ Οἰκουμενική Σύνοδος δέν ἀποτελεῖ «μόνιμον θεσμόν» εἰς τήν ζωήν τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά «ἔκτακτον γεγονός», ἀπάντησιν εἰς μίαν συγκεκριμένην ἀπειλήν κατά τῆς πίστεως, ἀποβλέπουσαν εἰς τήν ἀποκατάστασιν τῆς διαρραγείσης ἑνότητος καί τῆς εὐχαριστιακῆς κοινωνίας.
Τό ὅτι ἡ Σύνοδος τῆς Νικαίας συνεκλήθη ὑπό τοῦ Αὐτοκράτορος, ὅτι ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος παρηκολούθησε τάς ἐργασίας καί περιέβαλε τά ἀναθέματα αὐτῆς διά τοῦ κύρους κρατικοῦ νόμου, δέν τήν καθιστᾷ «αὐτοκρατορικήν σύνοδον»[2]. Ὑπῆρξεν ἀμιγῶς «ἐκκλησιαστικόν γεγονός», κατά τό ὁποῖον ἡ Ἐκκλησία, καθοδηγουμένη ὑπό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀπεφάσισε διά τά τοῦ οἴκου της, ἐνῷ ὁ Αὐτοκράτωρ ἐφήρμοσε τήν ἀρχήν «Ἀπόδοτε οὖν τά Καίσαρος τῷ Καίσαρι καί τά τοῦ Θεοῦ τῷ Θεῷ»[3].
Ἐνώπιον τῆς Ἀρειανικῆς πλάνης, ἡ Ἐκκλησία διετύπωσε συνοδικῶς τό οὐσιῶδες τῆς διηνεκῶς βιουμένης ἐν αὐτῇ πίστεως. Ὁ «ὁμοούσιος τῷ Πατρί» προαιώνιος Υἱός καί Λόγος τοῦ Θεοῦ, «Θεός ἀληθινός ἐκ Θεοῦ ἀληθινοῦ», σώζει διά τῆς σαρκώσεώς Του τόν ἄνθρωπον ἐκ τῆς δουλείας τοῦ ἀλλοτρίου καί διανοίγει εἰς αὐτόν τήν ὁδόν τῆς κατά χάριν θεώσεως. «Αὐτός γάρ ἐνηνθρώπησεν, ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν»[4]. Τό Σύμβολον τῆς Νικαίας διατρανοῖ τήν βεβαίαν πεποίθησιν ὅτι ἡ σοβοῦσα αἱρετική ἀπόκλισις ἀποτελεῖ ἄρνησιν τῆς δυνατότητος σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Ἐν τῇ ἐννοίᾳ ταύτῃ, δέν εἶναι ἁπλῶς θεωρητική διακήρυξις ἀλλά ὁμολογία πίστεως, ὡς ὅλα τά δογματικά κείμενα τῆς Ἐκκλησίας, αὐθεντική διατύπωσις τῆς ζώσης ἐν αὐτῇ καί δι᾿ αὐτῆς ἀληθείας.
Ἰδιαιτέραν θεολογικήν βαρύτητα ἔχει τό γεγονός ὅτι βάσιν τοῦ Ἱεροῦ Συμβόλου «Πιστεύομεν…» ἀποτελεῖ ἕν τοπικόν βαπτιστήριον Σύμβολον ἤ ὁμάς τοιούτων Συμβόλων. Ὡς γνήσιος φορεύς τῆς διαχρονικῆς ἐκκλησιαστικῆς αὐτοσυνειδησίας, ἡ Σύνοδος ἀνακεφαλαιοῖ καί βεβαιοῖ τήν Ἀποστολικήν παρακαταθήκην, τήν ὁποίαν διαφυλάσσουν αἱ κατά τόπους Ἐκκλησίαι. Ὁ Μέγας Ἀθανάσιος ἀναφέρει ὅτι οἱ Συνοδικοί Πατέρες «περί δέ τῆς πίστεως ἔγραψαν οὐκ Ἔδοξεν, ἀλλ᾿, Οὕτως πιστεύει ἡ καθολική Ἐκκλησία· καί εὐθύς ὡμολόγησαν, πῶς πιστεύουσιν, ἵνα δείξωσιν, ὅτι μή νεώτερον, ἀλλ᾿ ἀποστολικόν ἐστιν αὐτῶν τό φρόνημα, καί ἅ ἔγραψαν, οὐκ ἐξ αὐτῶν εὑρέθη, ἀλλά ταῦτ᾿ ἐστίν, ἅπερ ἐδίδαξαν οἱ ἀπόστολοι»[5]. Πεποίθησις τῶν θεοδιδάκτων Πατέρων ἦτο ὅτι οὐδέν προσετέθη εἰς τήν πίστιν τῶν Ἀποστόλων καί ὅτι τό ὄντως οἰκουμενικόν Σύμβολον τῆς Νικαίας ἀποτελεῖ διακήρυξιν τῆς κοινῆς παραδόσεως τῆς Καθολικῆς Ἐκκλησίας. Οἱ Συνοδικοί Πατέρες, τούς ὁποίους ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἐπαξίως τιμᾷ καί ὑμνεῖ ὡς «Ἀποστολικῶν παραδόσεων ἀκριβεῖς φύλακας», ἐχρησιμοποίησαν τόν φιλοσοφικόν ὅρον «οὐσία» (καί τό «ὁμοούσιον») διά τήν ἔκφρασιν τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως εἰς τήν θεότητα τοῦ Λόγου, τήν ὁποίαν ἠρνεῖτο ὁ Ἄρειος, καί μετ᾿ αὐτῆς τό ὅλον μυστήριον τῆς πανσωστικῆς ἐνσάρκου Θείας Οἰκονομίας, ἐμπλακείς εἰς ἑλληνιστικά νοητικά σχήματα καί ἀπωθήσας τόν «Θεόν τῶν Πατέρων» ἐν ὀνόματι τοῦ «Θεοῦ τῶν φιλοσόφων».
Ἕτερον κεφαλαιῶδες ζήτημα, τό ὁποῖον ἐκλήθη νά ἐπιλύσῃ ἡ Σύνοδος τῆς Νικαίας, πρός ἐνίσχυσιν τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἑνότητος ἐν τῇ λειτουργικῇ πράξει, ἦτο τό «πότε καί πῶς δεῖ ἡμᾶς τήν τοῦ Πάσχα ἑορτήν ἐκτελεῖν». Ἡ 1700ή ἐπέτειος τῆς συγκλήσεως τῆς Συνόδου ἐπανέφερεν εἰς τήν ἐπικαιρότητα τό θέμα τοῦ κοινοῦ ἑορτασμοῦ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία εὔχεται ὅπως οἱ ὅπου γῆς Χριστιανοί ἐπανέλθουν, συμφώνως πρός τάς προσταγάς τῆς ἐν Νικαίᾳ Συνόδου, εἰς τόν ἑορτασμόν τοῦ Πάσχα κατά κοινήν ἡμέραν, ὡς εὐτυχεῖ συγκυρίᾳ, συνέβη κατά τό τρέχον ἔτος. Ἡ ἀπόφασις αὕτη θά λειτουργήσῃ ὡς ἔνδειξις καί σύμβολον γνησίας προόδου εἰς τόν ἀγῶνα οἰκουμενικῆς συμπορεύσεως καί ὁμονοήσεως διά μέσου τοῦ θεολογικοῦ διαλόγου καί τοῦ «διαλόγου τῆς ζωῆς», ὡς ἁπτή μαρτυρία περί τοῦ ἐμπράκτου σεβασμοῦ τῶν κεκτημένων τῆς ἀδιαιρέτου Ἐκκλησίας. Ἡ ἐπίτευξις τοῦ στόχου αὐτοῦ, ἐν τῷ πλαισίῳ τῆς ἐφετεινῆς ἐπετείου, ὑπῆρξε κοινόν ὅραμα τοῦ ἀειμνήστου Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου καί τῆς ἡμετέρας Μετριότητος. Ἡ ἐκδημία αὐτοῦ, τήν ἐπαύριον τοῦ παγχριστιανικῶς ἑορτασθέντος Πάσχα, ἐπιτείνει τήν κοινήν εὐθύνην, ὅπως συνεχίσωμεν ἀταλαντεύτως πρός τήν αὐτήν κατεύθυνσιν.
Σπουδαῖον ὑπῆρξεν ἐπίσης τό νομοκανονικόν ἔργον τῆς ἐν Νικαίᾳ Συνόδου, διά τοῦ ὁποίου ἀποτυποῦται καί ἐπικυροῦται συνοδικῶς τό διαχρονικόν κανονικόν συνειδός τῆς Ἐκκλησίας, καί εἰς τό ὁποῖον εὑρίσκονται αἱ ἀπαρχαί τοῦ μητροπολιτικοῦ συστήματος καί τῆς ἀναδείξεως τοῦ κύρους, τῆς ἐξεχούσης θέσεως καί τῆς διηυρυμένης εὐθύνης ὡρισμένων Θρόνων, ἐκ τῶν ὁποίων διεμορφώθη προοδευτικῶς τό σύστημα τῆς Πενταρχίας. Ἐφ᾿ ὅσον ἡ κανονική παρακαταθήκη τῆς Νικαίας εἶναι κοινή κληρονομία ὁλοκλήρου τοῦ χριστιανικοῦ κόσμου, ἡ ἐφετεινή ἐπέτειος καλεῖται νά λειτουργήσῃ ὡς προσκλητήριον δι᾿ ἐπιστροφήν εἰς τάς πηγάς, εἰς τά πρωταρχικά κανονικά θεσπίσματα τῆς ἀδιαιρέτου Ἐκκλησίας.
Ἐγγυητής τῶν θεσπισμάτων τῆς Νικαίας ἀνεδείχθη διαχρονικῶς ὁ Οἰκουμενικός Θρόνος τῆς Κωνσταντινουπόλεως. Αὐτό τό πνεῦμα τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας ἐξεφράσθη καί διά τῆς Πατριαρχικῆς καί Συνοδικῆς Ἐγκυκλίου ἐπί τῇ 1600ῇ ἐπετείῳ τῆς Συνόδου[6], «τῆς πρώτης τῶν Οἰκουμενικῶν καί μεγίστης ὡς ἀληθῶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας». Ἡ εἰλημμένη ἀπόφασις, ὅπως ἡ ἐπέτειος ἑορτασθῇ «πανηγυρικῶς καί δή ἀπό κοινοῦ, εἰ δυνατόν, ὑπό πασῶν τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, εἰς ἐκδήλωσιν πάνδημον τῆς πιστῆς καί σήμερον τῇ τοῦ Θεοῦ χάριτι ἐμμονῆς τῆς Ἁγίας ἡμῶν Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας ἐν τῇ διδασκαλίᾳ καί τῷ πνεύματι τῆς Συνόδου ἐκείνης, ἥτις ὅπως ἐξ ἑνός τήν μίαν πίστιν τῆς Ἐκκλησίας διά τῆς ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι ἀποφάνσεως αὐτῆς ἐστερέωσε καί ἐσφράγισεν, οὕτως ἐξ ἄλλου καί τήν ἑνότητα τῆς ἐκκλησιαστικῆς συγκροτήσεως διά τῆς ἀπό πάντων τῶν περάτων τῆς γῆς παρουσίας ἀντιπροσώπων περιλάμπρως παρέστησεν», δυστυχῶς δέν κατέστη δυνατόν νά πραγματοποιηθῇ ἐξ αἰτίας τῶν ἐκτάκτων περιστάσεων καί τῆς χηρείας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου. Τήν 19ην Ἰουλίου 1925, πρώτην Κυριακήν μετά τήν ἐνθρόνισιν τοῦ Πατριάρχου Βασιλείου Γ’, ἐξεπληρώθη ἡ «καθυστερήσασα ὀφειλή» διά τῆς τελέσεως «εἰδικῆς Πατριαρχικῆς καί Συνοδικῆς Λειτουργίας» ἐν τῷ Πανσέπτῳ Πατριαρχικῷ Ναῷ. Ἰδιαιτέραν ἐκκλησιολογικήν σημασίαν ἔχει τό γεγονός ὅτι εἰς τήν Ἐγκύκλιον τονίζεται ἡ ἀξία τῆς ἐκτελέσεως τοῦ καθήκοντος τοῦ ἑορτασμοῦ ταύτης τῆς «μεγάλης διά πᾶσαν τήν Χριστιανοσύνην» ἐπετείου ὑπό τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, «ἀμεσωτέραν πρός τήν ἑορτήν ταύτην ἐχούσης τήν σχέσιν καί τήν ὀφειλήν».
Ἡ Σύνοδος τῆς Νικαίας ἀποτελεῖ σταθμόν εἰς τήν διαμόρφωσιν τῆς δογματικῆς ταυτότητος καί τῆς κανονικῆς δομῆς τῆς Ἐκκλησίας, παρέμεινε δέ τό πρότυπον διά τήν ἀντιμετώπισιν προβλημάτων πίστεως καί κανονικῆς τάξεως ἐπί οἰκουμενικοῦ ἐπιπέδου. Ἡ 1700ή ἐπέτειος ἀπό τῆς πραγματοποιήσεώς της ὑπενθυμίζει εἰς τήν Χριστιανοσύνην τάς παραδοχάς τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας, τήν ἀξίαν τοῦ κοινοῦ ἀγῶνος κατά τῶν παρανοήσεων τῆς χριστιανικῆς πίστεως καί τήν ἀποστολήν τῶν πιστῶν, ὅπως συμβάλλουν εἰς τόν πολλαπλασιασμόν τῶν «καλῶν καρπῶν» τῆς ἐν Χριστῷ, κατά Χριστόν καί εἰς Χριστόν ζωῆς ἐν τῶ κόσμῳ.
Καλούμεθα σήμερον νά ἀναδείξωμεν τό διαχρονικόν μήνυμα τῆς ἐν Νικαίᾳ Α’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, τάς σωτηριολογικάς διαστάσεις καί τάς ἀνθρωπο-λογικάς συνεπείας τοῦ «ὁμοουσίου», τῆς ἀρρήκτου συνδέσεως τῆς Χριστολογίας μετά τῆς ἀνθρωπολογίας, εἰς μίαν ἐποχήν ἀνθρωπολογικῆς συγχύσεως καί ἐντόνων προσπαθειῶν ἀναδείξεως τοῦ «μετανθρώπου» ὡς τοῦ ἀνοικτοῦ ὁρίζοντος καί τῆς αὐτοαποθεωτικῆς προοπτικῆς τῆς ἀνθρωπίνης ἐξελίξεως, τῇ συμβολῇ τῆς ἐπιστήμης καί τῆς τεχνολογίας. Ἡ ἀρχή τῆς «θεανθρωπινότητος» ἀποτελεῖ τήν ἀπάντησιν εἰς τήν ἀδιέξοδον ὀπτασίαν τοῦ συγχρόνου «ἀνθρωποθεοῦ». Ἡ ἀναφορά εἰς τό «πνεῦμα τῆς Νικαίας» ἀποτελεῖ πρόσκλησιν ὅπως στραφῶμεν εἰς τά οὐσιώδη τῆς πίστεώς μας, πυρήν τῆς ὁποίας εἶναι ἡ ἐν Χριστῷ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου.
Ὁ Κύριος καί Σωτήρ ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ἡ πλήρης καί τελεία ἀποκάλυψις τῆς ἀληθείας περί τοῦ Θεοῦ καί τοῦ ἀνθρώπου. «Ὁ ἐμέ ἑωρακώς, ἑώρακε τόν πατέρα μου»[7]. Ὁ ἐνανθρωπήσας Θεός Λόγος ἔδειξε «πρῶτος καί μόνος», ὡς γράφει ὁ Ἅγιος Νικόλαος ὁ Καβάσιλας, «τόν ἀληθινόν ἄνθρωπον καί τέλειον, καί τρόπων καί ζωῆς καί τῶν ἄλλων ἕνεκα πάντων»[8]. Αὐτήν τήν Ἀλήθειαν ἐκπροσωπεῖ ἐν τῷ κόσμῳ ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική Ἐκκλησία, ἀπό αὐτήν τρέφεται, αὐτήν διακονεῖ. Φοροῦσα τόν χιτῶνα τῆς Ἀληθείας, «τόν ὑφαντόν ἐκ τῆς ἄνω θεολογίας», ἀεί ὀρθοτομεῖ καί δοξάζει «τῆς εὐσεβείας τό μέγα μυστήριον», εὐαγγελιζομένη τόν λόγον τῆς πίστεως, τῆς ἀγάπης καί τῆς ἐλπίδος, προσβλέπουσα πρός τήν «ἀνέσπερον καί ἀδιάδοχον καί ἀτελεύτητον ἡμέραν»[9], τήν ἐρχομένην αἰώνιον Βασιλείαν τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἔργον τῆς θεολογίας εἶναι ἡ ἀποκάλυψις τῆς σωτηριολογικῆς διαστάσεως τῶν δογμάτων καί ἡ ἑρμηνεία αὐτῶν δι᾿ ὑπαρξιακῶν ὅρων, ἡ ὁποία ἀπαιτεῖ, ὁμοῦ μετά τῆς μετοχῆς εἰς τό ἐκκλησιαστικόν γεγονός, εὐαισθησίαν καί γνήσιον ἐνδιαφέρον διά τόν ἄνθρωπον καί τάς περιπετείας τῆς ἐλευθερίας του. Ἐν τῇ ἐννοίᾳ ταύτῃ, ἡ διατράνωσις τῆς πίστεως εἰς τόν ἐνανθρωπήσαντα Θεόν Λόγον ὀφείλει ὅπως συνοδεύηται ὑπό τῆς ἐμπράκτου ἀνταποκρίσεως ἡμῶν εἰς τόν σωτήριον λόγον Αὐτοῦ: «αὕτη ἐστίν ἡ ἐντολή ἡ ἐμή, ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους καθώς ἠγάπησα ὑμᾶς»[10].
Μεμνημένοι τοίνυν τῶν ἀφάτων δωρεῶν, ὧν ἐποίησε καί ποιεῖ πάσῃ τῇ κτίσει, ἀκαταπαύστως δοξολογοῦμεν τό ὑπεράγιον καί ὑπέρλαμπρον ὄνομα τοῦ Κυρίου τῶν ὅλων καί Θεοῦ τῆς ἀγάπης, δι᾿ Οὗ τόν Πατέρα ἐγνώκαμεν καί τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἐπεδήμησεν ἐν κόσμῳ. Ἀμήν!
Ἐν ἔτει σωτηρίῳ ‚βκε´, κατά μῆνα Ἰούνιον (α´)
Ἐπινεμήσεως Γ´
Ὁ Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαῖος ἐν Χριστῷ εὐχέτης.
+ ὁ Κολωνείας Ἀθανάσιος ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Γορτύνης καί Ἀρκαδίας Μακάριος ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Ἀρκαλοχωρίου, Καστελλίου καί Βιάννου Ἀνδρέας ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Βελγίου Ἀθηναγόρας ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Λέρου, Καλύμνου καί Ἀστυπαλαίας Παΐσιος ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Ἀτλάντας Σεβαστιανός ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Κυδωνιῶν Ἀθηναγόρας ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Σηλυβρίας Μάξιμος ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Αὐστραλίας Μακάριος ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Ἑλβετίας Μάξιμος ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Ἰρλανδίας Ἰάκωβος ἐν Χριστῷ εὐχέτης
+ ὁ Μεξικοῦ Ἰάκωβος ἐν Χριστῷ εὐχέτης
Ὅτι ἀκριβές ἀντίγραφον.
Ἐν τοῖς Πατριαρχείοις, τῇ 27ῃ Μαΐου 2025
Ὁ Ἀρχιγραμματεύς τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου
[1] Πράξ. β’, 1.
[2] Μητροπολίτου Περγάμου Ἰωάννου Ζηζιούλα, Ἔργα Α’. Ἐκκλησιολογικά Μελετήματα, ἐκδ. Δόμος, Ἀθήνα 2016, σ. 675-6.
[3] Ματθ. κβ’, 21.
[4]Ἀθανασίου τοῦ Μεγάλου, Λόγος περί τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Λόγου, PG 25, 192.
[5] Ἀθανασίου τοῦ Μεγάλου, Ἐπιστολή περί τῶν γενομένων ἐν τῇ Ἀριμίνῳ τῆς Ἰταλίας, καί ἐν Σελευκείᾳ τῆς Ἰσαυρίας συνόδων, PG 26, 688.
[6] Κ.Π.Α. κῶδιξ Α’ 94, 10 Αὐγούστου 1925, σ. 102-3.
[7] Ἰωάν. ιδ’, 9.
[8] Νικολάου Καβάσιλα, Περί τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, PG 150, 680.
[9] Βασιλείου τοῦ Μεγάλου, Εἰς τήν Ἐξαήμερον, PG 29, 52.
[10] Ἰωάν. ιε’, 12.
Μετά την ένδοξο Ανάληψη του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, η Εκκλησία μας εισέρχεται σε μία ιδιαίτερη πνευματική περίοδο αναμονής, προσευχής και προσδοκίας, η οποία κορυφώνεται κατά την εορτή της Πεντηκοστής. Η χρονική αυτή απόσταση μεταξύ της Αναλήψεως και της Πεντηκοστής αποτελεί μια βαθιά θεολογική και εκκλησιολογική περίοδο, η οποία φανερώνει την πνευματική προετοιμασία των αποστόλων, και κατ’ επέκταση ολόκληρης της Εκκλησίας, για την υποδοχή του Παναγίου Πνεύματος.
Το βράδυ της Τρίτης 27 Μαΐου 2025, στις 9:00 μ.μ., παραμονή της Απόδοσης της Εορτής του Πάσχα, τελέστηκε με κατάνυξη νυκτερινή Θεία Λειτουργία στην ιστορική Παλαιοχριστιανική Βασιλική του Χριστού της Ιερουσαλήμ, στα Πηγάδια Καλύμνου. Της κατανυκτικής αυτής Λειτουργίας προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λέρου, Καλύμνου και Αστυπάλαιας κ. Παΐσιος, συμπαραστατούμενος υπό ιερέων της νήσου, ενώ πλήθος πιστών προσήλθε με ευλάβεια, τιμώντας τη μεγάλη αυτή ημέρα της Ορθοδοξίας.
Το εσπέρας της Δευτέρας 26-5-2025, ο Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Παΐσιος χοροστάτησε κατά τον Πανηγυρικό Εσπερινό, στο εορτάζον παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννου του Ρώσου, στο Άργος Καλύμνου, συμπαραστατουμένου υπο των ιερέων π. Ισιδώρου Γλυνάτση, π. Μπόμπαν Μιλένκοβιτς, π. Αποστόλου Χατζηνικολάου, π. Σταύρου Μάρθα, και π. Ιωάννη Τρικοίλη.
Με σεβασμό και συγκίνηση τιμήθηκε την Κυριακή 25 Μαΐου 2025 στην Κάλυμνο, η Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, με εκδήλωση που διοργάνωσε η Περιφερειακή Ενότητα Καλύμνου, προκειμένου να αποδοθεί φόρος τιμής στα θύματα και να διατηρηθεί ζωντανή η συλλογική ιστορική μνήμη του ποντιακού ελληνισμού. Στις 10:30΄ π.μ. τελέστηκε Δοξολογία στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Σωτήρος Χριστού, στην οποία χοροστάτησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λέρου, Καλύμνου και Αστυπαλαίας κ. Παΐσιος, με τη συμμετοχή του εφημέριου του ναού π. Ισιδώρου Γλυνάτση.
Σε κλίμα κατάνυξης και πνευματικής ενίσχυσης ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Λέρου, Καλύμνου και Αστυπαλαίας κ. Παΐσιος τέλεσε το βράδυ της Πέμπτης 22 Μαΐου 2025, από τις 21:30 έως τις 23:00, Ιερά Αγρυπνία στον Ιερό Ναό Αγίου Σάββα Καλύμνου, υπέρ φωτισμού και ενισχύσεως των μαθητριών και μαθητών της Καλύμνου, οι οποίοι ετοιμάζονται να δώσουν τη δική τους μάχη στις Πανελλαδικές Εξετάσεις του Ιουνίου 2025.
Η Εκκλησία μας, πορευομένη προς το τέλος της Αναστάσιμης περιόδου, μάς οδηγεί αυτή την Κυριακή σε μια ακόμη συνάντηση με τον Χριστό μέσα από το κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο. Το γεγονός της θεραπείας του εκ γενετής τυφλού (Ιω. 9:1-38) είναι ένα από τα πιο δυνατά σημεία του ευαγγελικού λόγου, όχι μόνο για το θαύμα καθαυτό, αλλά κυρίως για το βάθος του νοήματος που φέρει για τον καθένα από εμάς.
Η Ιερά Μητρόπολις ανακοινώνει ότι την Πέμπτη 22 Μαΐου 2025 και από ώρα 21:30 έως 23:00, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παΐσιος, θα τελέσει Ιερά Αγρυπνία στην Ιερά Μονή Αγίων Πάντων στην Κάλυμνο, υπέρ φωτισμού και ενισχύσεως των μαθητριών και μαθητών της νήσου, οι οποίοι θα διαγωνιστούν στις Πανελλαδικές Εξετάσεις του Ιουνίου 2025.
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 18/5/2025 στο Δημοτικό Κινηματοθέατρο Λέρου, εκδήλωση των Μουσικών Εργαστηρίων του Πολιτιστικού Συλλόγου «Άρτεμις», με την συνεργασία των Συλλόγων «ΙΩΝΕΣ» και «ΑΙΑΛ», με σκοπό την στήριξη του «Ισιδωρείου» Γηροκομείου της Λέρου. Στην εκδήλωση παρέστη ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παΐσιος, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Στρατονικείας κ. Στέφανος, ο εκπρόσωπος της περιφέρειας Ι.Θεμέλαρος, η πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού του Δήμου Φρόσω Τζανουδάκη και πολύς κόσμος που γέμισε ασφυκτικά την αίθουσα του κινηματοθεάτρου.
ΣΤΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΣΥΝΑΞΕΩΣ ΝΕΩΝ
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παΐσιος, ευρισκόμενος στην νήσο Λέρο, συνοδευόμενος από τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Στρατονικείας κ. Στέφανο, επισκέφθηκε τον χώρο διαμορφώσεως της συνάξεως νέων. Συνεχάρη τον Θεοφιλέστατο δια την μεγάλην προσπάθεια που επιτελεί, προκειμένου να αξιοποιηθεί ο χώρος αυτός, καθώς και τους ιερείς οι οποίοι ως μέλισσες εργάζονται προκειμένου να ολοκληρωθούν το ταχύτερο δυνατό οι εγκαταστάσεις αυτές και έδωσε σχετικές οδηγίες.
ΣΤΟ ΙΣΙΔΩΡΕΙΟ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟ
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παΐσιος, συνοδευόμενος από τον Διευθυντή του “Ισιδωρείου” Γηροκομείου Λέρου, Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Στρατονικείας κ. Στέφανο, επισκέφθηκε το Γηροκομείο όπου διαπίστωσε την άψογη λειτουργία του. Επισκέφθηκε τους θαλάμους των τροφίμων και τους λοιπούς χώρους του Ιδρύματος και είχε συνεργασία με την προϊσταμένη και το λοιπό προσωπικό του Ιδρύματος. Εντυπωσιάστηκε δε με την καθαριότητα του κτιρίου και των χώρων. Επίσης ενημερώθηκε από τον Θεοφιλέστατο δια την προσφορά επωνύμων και ανωνύμων συμπολιτών μας με διάφορα είδη πρώτης ανάγκης και με οικονομικές ενισχύσεις προς το Ίδρυμα, ως και δια την προσφοράν του πολιτιστικού συλλόγου «Άρτεμις» από περσινή μουσική εκδήλωση, με την χορηγία τριών κλιματιστικών στο Ίδρυμα. Ενημερώθηκε δε ότι και εφέτο η εκδήλωση αυτή θα επαναληφθεί την Κυριακή 18/5/2025 με σκοπό την προσφορά αγάπης προς το Ίδρυμα.
Επιμέλεια: Γεώργιος Ι. Χρυσούλης, γραμματεύς Ιεράς Μητροπόλεως
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ. Παΐσιος, την Κυριακή της Σαμαρείτιδος (18-5-2025), λειτούργησε στον Ιερό Ναό του Αγίου Φανουρίου Ξηροκάμπου Λέρου και εκήρυξε τονίσας την μετάνοια της Σαμαρείτιδος γυναικός!
Επιμέλεια: Γεώργιος Ι. Χρυσούλης, γραμματεύς Ιεράς Μητροπόλεως
Να στηρίξουμε όλοι την πρωτοβουλία των παιδιών της “Άρτεμης” για φιλανθρωπικό σκοπό, με την αρωγή και συνεργασία τριών Συλλόγων “ΙΩΝΕΣ” – “ΑΙΑΛ” – “ΑΡΤΕΜΙΣ”. Κυριακή 18 Μαϊου και ώρα 19.00 στο Δημοτικό Κινηματοθέατρο Λέρου στο Λακκί. Νοιαζόμαστε για την τρίτη ηλικία, στηρίζουμε το Γηροκομείου της Λέρου.
Την Κυριακή της Σαμαρείτιδος, η Αγία μας Εκκλησία μάς προσκαλεί να εμβαθύνουμε σε ένα από τα πλέον διδακτικά αναγνώσματα, που μας παραδίδει το Ιερό Ευαγγέλιο του Ιωάννη. Μια ιστορία που δεν περιορίζεται στην απλή καταγραφή ενός ιστορικού συμβάντος, αλλά αναδεικνύεται σε ένα διαχρονικό μήνυμα ελπίδας, αποδοχής και της απέραντης αγάπης του Θεού για κάθε ανθρώπινη ψυχή, ανεξάρτητα από την κοινωνική της θέση, το παρελθόν της ή τις όποιες ατέλειές της.
Σήμερα, η Εκκλησία μας καλεί, καθώς η σκιά και η ανάμνηση του Πάθους του Κυρίου είναι νωπή, να στρέψουμε το βλέμμα μας σε δύο μορφές που λάμπρυναν μέσα στο σκοτάδι της θλίψης, μια ομάδα γυναικών που η αγάπη τους ξεπέρασε τον φόβο του θανάτου. Να εμβαθύνουμε στην γενναιότητα του Ιωσήφ από Αριμαθαίας και του Νικοδήμου, και στην άσβεστη αγάπη των Μυροφόρων γυναικών.
